Translate

zaterdag 27 mei 2017

Kinderen van Moeder Aarde

Deze maand wilde ik eens echt een kinderboek bespreken. "Kinderen van Moeder Aarde" van Thea Beckman.

Kinderen van Moeder Aarde. 

Kinderen van Moeder Aarde is geschreven in 1985. Het boek kreeg twee vervolgen, Het Helse Paradijs uit 1987 en het Gulden Vlies van Thule uit 1989. Ik heb de trilogie in mijn kast staan en het is inmiddels al verschillende keren meeverhuisd, dus het is wel een blijvertje. Onlangs hebben we het voorgelezen aan de kinderen, die het ook een erg mooi boek vonden. Reden genoeg om het zelf ook weer eens ter hand te nemen en te bekijken wat ik er nu nog van vindt.

Indruk toen

Toen Kinderen van Moeder Aarde verscheen was ik 8, de druk die ik heb was uit 1989, dus toen was ik 12. Het maakte toen een hoop indruk op mij. Ik was helemaal weg van de nobele, lieve Thulenen die in vrede samenleefden met de natuur en de diertjes. En ik vond de Badeners die altijd alles wilden oplossen met geweld maar vreselijk stom. 

Bespreking

Het boek is ingedeeld in 5 delen, die elk weer verschillende hoofdstukken kennen. Ik bespreek het hier per deel, anders duurt het allemaal zo lang. 

De Grote Ramp

Dit gedeelte is een soort voorwoord en de situatie wordt geschetst. Er heeft een Derde Wereldoorlog plaatsgevonden. Op uiterst cynische wijze beschrijft Thea Beckman hoe het volk werd klaargestoomd voor een Derde Wereldoorlog, maar vooral voor de welvaart die daarna zou komen. En de oorlog zou dan mooi als een complex stads-saneringsprogramma kunnen dienen. 
Maar het loopt natuurlijk anders. Eerst raken een paar kleine naties slaags, de eerste A-Bommen worden afgevuurd, de spanning loopt op en dan bestrijden de VS en de Sovjet Unie elkaar rechtstreeks met A bommen. En een van die krengen valt in een vulkaan, waardoor er schokgolven ontstaan die ook de kern van de aarde ingaan. Er ontstaan aardbevingen en vulkaanuitbarstingen en andere natuurrampen, door het stof ontstaat een langdurige winter. 
De aarde slaat zelfs volledig uit het lood en de polen verplaatsen zich. En de ijskap van Groenland smolt en de piepkleine bevolking aldaar wist weer op te krabbelen. 

Thea Beckman heeft zelf de Tweede Wereldoorlog meegemaakt als oudere tiener en dit boek is natuurlijk midden in de jaren tachtig geschreven, toen we een toename van spanningen in de Koude Oorlog zagen en plaatsing van kernwapens in Nederland, dus alle angsten uit dit tijd komen in een keer naar voren in deze introductie. 
Een paar andere dingen vielen mij ook op. De mensen op Groenland waren voor de start van WOIII met 50.000, een vrij kleine genetische basis. Die wordt nog verder teruggedrongen tot enkele duizenden door de chaos tijdens WOIII en de jaren erna. Dan worden er kennelijk veel kinderen met misvormingen geboren (waarschijnlijk als gevolg van straling). Dus...hoeveel voorouders zijn er eigenlijk op Groenland?
Tot slot, Groenland is bedekt met ijskappen en weinig plantenleven. Waar komt alle variëteit in leven vandaan op het Groenland dat we in dit boek leren kennen. Het is nog niet zo heel makkelijk om een ecosysteem op te zetten


Deel 1: De Thulenen

In dit deel worden de Thuleense hoofdpersonen geïntroduceerd en wordt de samenleving van de Thule geschetst. 
Het verhaal begint met Christian. Hij is zoon van Armina-dottir, de Konega, de leidster van het land. Hij is een jaar of 13 en verliefd op een meisje, Thura. Zij is wat ouder dan hij. Christian denkt ook terug aan zijn vader Rajo, die een jaar of drie eerder vertrokken is, na een ruzie met zijn vrouw Armina. Verder heeft Christian nog een tante, Hannah, de zuster van Armina. Met haar man Anouk heeft zij een dochtertje Berthe. 
Christian is inmiddels bijna 14 en hij zal keuzes moeten maken. Hij zal naar de universiteit van Frederiksborg gaan, waar hij wil doorleren voor Sjamana, een soort arts voor mensen en dieren. Ook zal hij, als hij wat ouder is, kennis gaan maken met verre verwanten van hem. Het is de wet dat hij een van zijn verre verwanten verkiest als zijn echtgenote. Dan komt het einde van de zomer en de Konega familie keert terug naar de hoofdstad Gothab

Halverwege de reis komt het gezelschap door de stad Holtak. Daar treft Christian zijn doodgewaande vader. Zij praten over wat er is voorgevallen, waardoor zijn vader vond dat hij moest vertrekken. Dan blijkt dat Rajo onbesuisd is. Hij was verantwoordelijk voor de dood van Christians oudere zuster, die Konega had moeten worden na haar moeder, hij voer uit in een storm en veroorzaakte zo de dood van iemand die hem moest komen redden, hij doodde een beer, misschien nog wel de ergste zonde in Thule. Verder stelt Rajo allerlei vraagtekens bij de inrichting van de Thuleense samenleving. In verwarring laat hij Christian weer achter. Vanaf nu begint ook Christian allerlei vraagtekens te plaatsen bij de vanzelfsprekende uitgangspunten van de Thuleense cultuur.  

Eenmaal aangekomen in Gothab gaat Christian door naar Fredriksborg, waar hij zijn vervolgopleiding zal volgen. Hij woont bij zijn tante Hannah-dottir een oom Anouk. Omdat hij jonger is dan zijn klasgenoten en niet bij hen woont, heeft hij niet veel aansluiting met hem en is hij best eenzaam. Maar dan blijkt dat Thura ook studeert in Frederiksborg. Zij wil zee-kapitein worden. Nu Christian ouder wordt, wordt hun relatie ook gecompliceerder. De verliefde gevoelens gaan niet weg, maar beiden zijn zich bewust van de verplichtingen van een Konega-zoon. 
Christian heeft een confronterend gesprek met zijn moeder over zijn vader. Hij kan niet begrijpen waarom zijn moeder accepteert dat zijn vader bij hen wegblijft. Bovendien lijkt zij te voorvoelen dat er gevaar dreigt voor Thule. 

Christian wordt ouder en vergezeld zijn tante Hannah-Dottir op reizen door het land. Zo leert hij het land en de mensen kennen, in voorbereiding op zijn latere functie. Bovendien kan hij zo andere leden van de dottir-familie leren kennen om zijn toekomstige bruid te selecteren. Zo ontmoet hij bijvoorbeeld Helga, de zuster van zijn vader. 

Het gevaar dat Armina-dottir voorvoelde, komt en gaat. De eerste keer dat ze het voelde was toen Christian 6 was (10 jaar eerder). En nu voorvoelt zij weer gevaar. Vandaar dat zij dit jaar in hoofdstad Gothab blijft, om het naderende gevaar het hoofd te bieden. 

Dit deel schetst ook de samenleving van Thule. In Thule zijn vrouwen de dominante gender. Alleen vrouwen kunnen staatshoofd worden of leidinggevende functies vervullen. Verder vereren zij ook Moeder Aarde als bron van alle leven. Mannen worden gezien als te gewelddadig en impulsief om te kunnen vertrouwen met verantwoordelijke taken. Zo is de Grote Ramp tenslotte ook veroorzaakt. 
Omdat Moeder Aarde wordt gezien als bron van alle leven, heeft iedereen ook veel respect voor alle leven. Alle beslissingen worden genomen met niet alleen het menselijk belang voor ogen, maar ook dat van de planten en de dieren die ook met de gevolgen van die beslissingen moeten leven. 
Dit geeft ook wel conflicten. Niet alle mannen kunnen zich hierbij neerleggen en in sommige vakgebieden, waar meer risico's zijn, hebben mannen soms toch een leidinggevende functie. 

Bij een tweede keer lezen geeft dit deel toch wel een vreemde indruk. De omkering van de machtsverhouding tussen mannen en vrouwen is grappig en stemt tot nadenken, maar ook in 1985 niet heel vernieuwend. En als je beter kijkt zie je toch wat vreemde dingen. 
Geïnstitutionaliseerd seksisme: Mannen zijn bij wet verboden om leidinggevende of bestuursfuncties te vervullen. De Nederlandse samenleving kende in 1985 natuurlijk seksisme (en nu nog steeds), maar het was niet bij wet vastgelegd dat vrouwen geen leidinggevende of (politieke) bestuursfuncties mochten vervullen. 
Staatsvorm: Thule is geen democratie, maar een monarchie of misschien oligarchie. Alleen vrouwelijke afstammelingen van Sigrid Helgadottir, een zeevaardster uit Yselan (Ijsland), die handel kwam drijven en de verschillende gemeenschappen tot een natie smeedde. mogen regeren. Verder hebben de burgers nauwelijks inspraak, er is geen duidelijke manier waarop burgers invloed uit kunnen oefenen op beleid (en het is duidelijk dat Rajo niet de enige is, die het niet eens is met het geïnstitutionaliseerd seksisme).  
Geïnstitutionaliseerd Racisme: De afstammelingen van Sigrid Helgadottir zijn allemaal groot en blond. Ook worden zij gezien (het is niet zeker of dat ook echt zo is) als slimmer en moreel hoogstaander dan gewone Thulenen, die afstammen van de donkere, kleine Inuït. Vandaar dat alleen zij geschikt zijn om te kunnen regeren. En alleen zij komen in aanmerking voor de positie van Konega.  
Armoede: Het leven in Thule is nog steeds zwaar. Christian heeft het makkelijk, maar Thura vist om haar gezin bestaande uit haar vader en volwassen broer meer eten te kunnen geven. Anders eten ze gerstekoeken en eieren (of misschien schapenvlees), en geen groenten. 

Deel 2: De Badeners

In dit deel worden de gebeurtenissen in Europa geschetst en worden de Badense hoofdpersonen geïntroduceerd en de Badense cultuur beschreven.
In Europa hebben mensen ook de Grote Ramp overleefd. Maar zij hebben een andere insteek dan de Thulenen, zij herinneren zich nog de beschaving van Europa, en voeren al snel weer strijd met elkaar. In het voormalige Zwitserland stuiten de mensen op de goudkluizen van Zurich en Bern en met dat goud verwerven zij zich een machtspositie in Europa. En al snel wordt er een Koninkrijk met Kerkelijke steun opgericht, waar militarisme hoog in het vaandel staat.
De Badeners zijn wel erg ondernemend. Al snel onderwerpen zij heel Europa aan hun macht. Dan maken zij kennis met de Britten. En dan willen zij nog verder de wereld in trekken. Ze weten door middel van oude atlassen van het bestaan van Groenland en willen het inlijven. 

De eerste poging strandt in Merika (de eerste keer dat Armina-Dottir haar voorgevoelens kreeg), waar nu alleen woeste wilden wonen. Maar 10 jaar later wordt er een tweede expeditie uitgerust onder leiding van Professor Kunz en Kapitein Semmel. Deze tweede poging heeft meer succes en de Badenfelder komt aan in Julianhab. Dat leidt al meteen tot een cultuurschok. De Badeners vaardigen mannen af om de belangrijke zaken te regelen en ze krijgen alleen vrouwen te spreken. Ze varen verder naar Gothab om daar de Konega te ontmoeten. Onderweg krijgen de Badeners een beeld van de rijkdom van Thule en ze zien de eenvoudige mensen en denken dat ze dit gebied makkelijk kunnen veroveren aan hun rijk toe kunnen voegen.
Armina-dottir en de leden van de Vrouwenraad vertrouwen de Badeners niet en zien vooral de agressie en hebzucht die zij meenemen. Maar veel leden van de Vrouwenraad hebben andere verplichtingen en zien de Badeners ook niet als grote bedreiging. De leden vertrekken naar hun eigen gewesten en geven Armina-dottir volmacht om te handelen hoe zij goeddunkt. Christian is wat meer onder de indruk van hen en van hun ondernemingszin. Hij wil meer over hen te weten komen. Van zijn moeder krijgt hij toestemming om de Badeners te onderzoeken en dat doet hij samen met zijn vriendin Thura.
En terwijl Christian onderzoek doet naar de Badeners, doen de Badeners in de vorm van Professor Kunz ook onderzoek naar de Thulenen. En zij zijn heel verbaasd door wat zij horen over de staatsinrichting, de omgangsvormen en de cultuur van de Thulenen.

De Badeners zijn een soort Nazi's. Ze komen uit Zwitserland, hebben geld en religie herontdekt, zijn oorlogszuchtig en hun staatsvorm is een monarchie. Verder zijn ze een soort roofstaat, altijd veroveren ze nieuwe gebieden om hun economie draaiende te houden. Zij bezien de wereld als een wingewest, waar zij kunnen halen wat ze nodig hebben, zonder na te hoeven denken over de gevolgen, die kunnen ze zich met geweld van het lijf houden. 
Er wordt geen tijd genomen om echt de focus te leggen op één van de Badeners, waardoor ik als lezer minder een band met ze krijg. Ze zijn tenslotte de slechteriken. 

Maar ook over Thule komen we meer te weten en ik blijf het vreemd vinden. 
Economie: Er worden geen belastingen geheven en geld wordt alleen gebruikt wanneer er geen ruilmiddelen zijn. Dus Thule is eigenlijk een economie van ruilhandel, waarbij geld alleen gebruikt wordt wanneer ruilhandel niet praktisch of mogelijk is. 
Staatsinrichting: Alleen de Konega en haar zusters zijn betrokken bij het leiden van het land. De andere Dottir-vrouwen zijn handelaarsters en bedrijfsleidsters. Zij zijn vooral actief in de buitenlandse handel met Yselân en Kanada, het geld dat zij daarmee verdienen, geven zij weer aan de Konega, die er weer haar ambtenarenapparaat van onderhoudt. 
Hiermee is Thule een soort familie-onderneming geworden. Alleen de Dottirs doen aan handel op een schaal dat geld interessant wordt, dit is ook de enige manier waarop geld de economie inkomt en mensen betaald worden voor hun diensten. En ze hebben ook bijna alle politieke macht in handen. 

Hoeveel Dottir vrouwen zouden er inmiddels zijn? Sigrid Helgadottir kwam 612 jaar geleden aan in Thule. Er vanuit gaande dat de generatietijd voor Thulenen ongeveer 25 is, zijn er ongeveer 24 generaties geweest sinds Sigrid Helgadottir. Als we er dan ook van uitgaan dat iedereen twee kinderen krijgt, zouden er inmiddels 2^24 = 16 miljoen afstammelingen van Sigrid, waarvan 8 miljoen een vrouw die de dottir-titel mag voeren. Dat zijn best veel mensen.  

Verder zijn de leden van de Vrouwenraad de vertegenwoordigsters van de verschillende gewesten van Thule. Deze worden door de bevolking van de gewesten verkozen, mannen zijn bij wet verboden zich verkiesbaar te stellen. Deze verkiezing wordt puur gedaan op geschiktheid en niet op beloften die de kandidaten doen of een achterban waar zij zich op beroepen. Het blijft een beetje onduidelijk waar de geschiktheid van de kandidaten uit zou kunnen blijken of hoe de kiezers de kandidaten met elkaar zouden kunnen vergelijken. 
Later blijkt dat de Vrouwenraad de Konega adviseert en zij kunnen eventueel een beslissing van de Konega tegenhouden of forceren. Maar tijdens deze crisis wil Armina-dottir dat iedere vrouw die vertrekt naar haar eigen gewest haar een volmacht geeft te handelen zoals zij goeddunkt.   

Tot slot wil ik hier heel even de tijd nemen om te zeggen hoe makkelijk Thea Beckman het heeft over seks in dit kinderboek. De matrozen van de Badenfelder willen van boord om vrouwen te ontmoeten voor seks, ze kunnen geen bordelen vinden en vallen daarom Thuleense vrouwen lastig, wat natuurlijk verkeerd afloopt. Ik had even niet verwacht een woord als bordeel en hints van seksuele uitbuiting van vrouwen aan te treffen in een boek dat gericht was op kinderen van een jaar of 12. 

Deel 3: De ontdekkingstocht

De Badeners willen meer te weten komen over het binnenland van Thule en willen een expeditie uitvoeren. Maar ze willen ook een gids. Ze besluiten om Christian te ontvoeren, dan kan hij als gids en gijzelaar dienen. Professor Kunz, Luitenant Kolbe en 3 mariniers vertrekken samen met Christian. Hij leidt hen via de Fjorelrivier naar het Fjorelgebergte, een onherbergzaam gedeelte van Thule. Hij leerde van zijn tante, Hannah-dottir, dat je mensen het beste leert kennen, wanneer je met hen door de wildernis trekt.
Christian legt de Badeners ook meer uit over de Thuleense samenleving waar alles gedeeld wordt. En hij is diep beledigd wanneer de Badeners suggereren dat Thulenen zouden kunnen stelen of dat sommigen zich meer toe eigenen dan wat hen toekomt.
Tijdens de reis wordt Christian geconfronteerd met het gewelddadige gedrag van de Badeners. Wild, gevogelte en vis wordt gedood voor de pot, de spanningen tussen de Badeners lopen op, hebzucht komt naar voren wanneer er over goud gesproken wordt.

Ondertussen in Gothab zoeken de Thulenen en Badeners wat meer toenadering tot elkaar en een eenvoudige Badense matroos krijgt kennis aan een Thuleens weefstertje.

De verhoudingen tussen de Badeners gaan hard achteruit in de wildernis. Eerst valt er een man in de woest kolkende rivier, dan valt er één van een rots, die daarna gedood wordt door Luitenant Kolbe, tot grote schrik van Christian. Dan ontdekt Christian ook een hardheid in zichzelf. Hij geeft minder en minder om de Badeners en kan hun lijden zonder al te veel problemen aanzien.
Uiteindelijk blijkt dat de Badeners nooit helemaal zonder Thuleense supervisie door het achterland struinden. Wanneer zij een beer willen doden grijpt Hannah-dottir en een stel woudlopers eindelijk in. Christian wordt gered en opgelapt.
Een van de redders blijkt ook zijn vader Rajo te zijn (uit deel 1). Terwijl de Badeners opgelapt worden, gaat Christian met zijn vader vooruit naar Kulus, waar ook de Konega wacht. Daar blijkt Armina-dottir op het schip waar Thura Leerling-kapitein is, al te wachten op haar zoon. Ze is verrast om ook haar echtgenoot weer aan te treffen.

De Badeners hebben nog hun lesje niet geleerd en proberen de Konega en haar familie te overvallen op het zeilschip dat iedereen weer terug naar Gothab zou moeten brengen. Zij hopen zo met het schip terug te kunnen zeilen naar het Badense rijk.

In de wildernis kunnen de Badeners hun ware aard niet meer verbergen. Ze zijn belust op winst en willen dat ten koste van alles en iedereen behalen. Christian vergelijkt hen met de barbaarse Merikanen die ten zuiden van Kanada wonen. Maar ook Christian blijkt onder zijn zachte, meegaande uiterlijk toch een buitengewoon harde kern te hebben. Hoe meer hij ziet van de Badeners, hoe minder het hem bevalt en hoe makkelijker hij hen laat lijden, door het niet voor te bereiden op het weer of de natuurlijke omgeving. 

We leren ook weer meer over de Thuleense samenleving. De economie blijkt gebaseerd te zijn op een soort verregaand, primitief communisme. Iedereen bezit alles, en tegelijkertijd is alles ook van de Konega. Er zijn gemeenschappelijke voorzieningen voor iedereen beschikbaar en iedereen voelt zich ook verantwoordelijk voor het onderhoud van die voorzieningen, er lijkt geen tragedy of the commons te zijn. 


Deel 4: De strijd om de Badenfelder

De expeditie is weer teruggekeerd naar Gothab en het is iedereen nu wel duidelijk dat de Badeners op geen enkele manier te vertrouwen zijn. Maar de Badeners hebben het ook wel gehad met Thule. Ze weten nu dat het een rijk land is, een uitstekende aanwinst voor het Badense rijk. Dus hun missie is klaar, ze moeten terug naar het Badense rijk om verslag te doen. 
Maar de matroos die in deel 4 kennis kreeg aan het weefstertje wil niet vertrekken en hij deserteert. Vandaar dat de Thulenen weten van de plannen van de Badeners om te vertrekken. De Thulenen kunnen dat niet toestaan, want binnen een paar maanden zouden de Badeners met hun hele vloot terugkeren naar Thule en daar zouden de Thulenen niet tegen bestand zijn. Dus ze moeten een list verzinnen om de Badeners in Thule te houden, hun schip moet vernietigd worden.
Met een hoop manipulatie en een beetje springstof lukt het de Thulenen om het schip van de Badeners te vernielen, waardoor ze niet meer kunnen vertrekken.

In dit gedeelte zien we de meedogenloze kant van de Thulenen. Ondanks dat ze geen geweld gebruiken, weten ze toch de Badeners te manipuleren met hun liefde voor kinderen en weten de Thulenen de achterdocht van de Badeners tegen hen te gebruiken. En zo worden een stuk of 50 mannen veroordeeld om een nieuw leven te starten in een voor hen vreemde omgeving.

Deel 5: Vechten voor de liefde

De Badense dreiging is voorlopig verslagen, maar de politieke spanningen in Thule zijn nog niet opgelost. Christian mag nog altijd niet trouwen met Thura, op wie hij inmiddels al een jaar of 5 verliefd is. Daarnaast hebben mannen nog steeds niet op een legale manier inspraak in de beleidsontwikkeling van Thule.
De Vrouwenraad komt weer bijeen en zij worden geïnformeerd over de Badense dreiging. Rajo en Anouk (de man van Hannah-dottir), Christian en Thura besluiten om, tegen de regels in, deze vergadering bij te wonen. Een van de dingen die ze willen wijzigen is het feit dat Christian met een Dottir-vrouw moet trouwen en dat hij met Thura wil trouwen. Hij dreigt hen met het feit dat als hij niet mag trouwen met Thura, hij dat toch zal doen en dan moeten ze maar iemand anders vinden voor de opvolging van Konega.
Armina-dottir steunt haar zoon in zijn partnerkeus. Zij heeft in de afgelopen zomer gezien dat Thura beschikt over de eigenschappen die nodig zijn om het land te leiden in de tijden die komen gaan, de Badeners zullen ongetwijfeld terugkeren.
Dan houdt Rajo ook een pleidooi om het Luddisme van Thule te doorbreken. De Badeners hebben laten zien wat technologische vooruitgang vermag. En Thulenen hebben eerder al de stoommachine ontwikkeld, maar nooit in gebruik genomen. Terwijl er toch veel plekken zijn waar de mensen van Thule geholpen zouden zijn met wat machines, zonder dat de natuur er al te veel onder zou lijden. Meteen worden er al plannen gemaakt om de kennis van de Badeners te verspreiden onder de Thulenen.
Armina-dottir stelt voor dat Konega-echtgenoten en Konega-zonen voortaan zitting mogen hebben in de Vrouwenraad. Dan kunnen zij wel hun inbreng leveren, maar nooit overheersen.
Na wat gehakketak over en weer stemmen de vrouwen van de Vrouwenraad in met beide voorstellen. En kunnen Christian en Thura beginnen aan hun leven samen.

Het lijkt allemaal zo vooruitstrevend, maar eigenlijk heeft Armina-dottir hier in een klap de machtspositie van de Dottir-clan enorm verstevigd. Zij laat voortaan Konega-echtgenoten en Konega-zonen zitting nemen in de Vrouwenraad. Maar zij zijn ook allemaal afstammelingen van een Dottir-vrouw. Bovendien is de Konega of hun vrouw of hun moeder. Dus er is weinig kans dat zij tegen de wens van de Konega in zullen gaan. 
En voorlopig verandert er nog niets aan het wettelijk vastgelegde seksisme. Rajo en Christian hebben niet gesproken over de wetgeving die verbiedt dat mannen leiding geven of een bestuursfunctie vervullen. 
En tot slot, het betoog van Armina-dottir om Thura te laten trouwen met haar zoon heeft niets te maken met het levensgeluk van haar zoon, maar alles met het infokken van de raciale eigenschappen van Thura in de Konega-lijn. Armina-dottir wil alleen de lijn van de Konega's en de Dottirs versterken met de meedogenloosheid en hardheid van Thura en de Inuït. Allemaal voor een hoger doel, Thule beschermen tegen de Badeners, maar toch, vrije wil van volwassen mensen komt niet één keer aan bod.   

Indruk nu

Bij het herlezen valt het boek me tegen. De Thulenen zijn duidelijk de "goeden" en de Badeners de "slechten", en dat is voor een kinderboek nog te vergeven. Maar wanneer je beter kijkt, zijn de Thulenen eigenlijk nauwelijks beter. Hun samenleving is sterk seksistisch, niet-democratisch en loopt over van Luddisme. En dit is grotendeels bij wet vastgelegd.
Er wordt ook veel aandacht besteedt aan de hypocrisie van de Badeners ten aanzien van vrouwen en verhoudingen met andere volkeren. Maar de Thulenen zijn zelf net zo hypocriet. Ze zweren geweld af, tenzij het echt nodig is. Ze doen weinig moeite om echt contact te leggen met de Badeners, en veroordelen de Badeners omdat die de Thulenen niet begrijpen.

Ik durf eigenlijk niet meer te beginnen aan het Helse Paradijs en het Gulden Vlies van Thule.  

donderdag 25 mei 2017

Moestuin komt op gang

Niets leuker dan spelen op de composthoop
Een tijdje geleden heb ik de courgette uitgeplant en inmiddels komt de moestuin aardig op gang. Dus ik breng er weer wat meer tijd door en mijn jongste dochter vindt het leuk om mee te gaan. Dus toen het een tijdje geleden een mooie dag was, mocht ze mee om de plantjes water te geven.

De zonnebloemen die zo groot moeten worden, groeien flink door en ze zijn nu al half zo groot als mijn jongste dochter. Dat betekent dat ze nog wel een flink eind te gaan hebben. Maar het weer is warm en als ik water blijf geven, komt het wel goed.

De zonnebloemen groeien hard. 

Ik heb toen meteen ook maar wat rabarber geoogst. door de verplanting van vorig jaar, haal ik er niet te veel van af. Ik wil de planten de kans geven om een beetje aan te sterken. Maar er was genoeg om lekkere jam van te maken, samen met wat aardbeien. Vorig jaar vond ik dat een groot succes, dus ik maakte het dit jaar weer.
Verder heb ik al een paar jaar een vlierstruik in de tuin. Van de bessen maakte ik tot nu toe vlierbessen vodka. Maar nu is de struik inmiddels zo groot, dat ik ook wat van de bloesems kan oogsten om daar zelf vlierbloesem siroop van te maken. Dat is ook een lekker drankje om te drinken of door taarten te gooien.

Ik houd jullie op de hoogte.

vrijdag 12 mei 2017

Shaka Zulu

Een jaar of twee geleden gaf +Sander mij een +Netflix account en daar heb ik al flink gebruik van gemaakt. En een tijdje geleden zag ik ineens dat er een serie uit mijn jeugd op stond, Shaka Zulu (1986), over de opkomst en ondergang van Shaka KaSenzangakhona, die eigenhandig oorlogsvoering in zuidelijk Afrika veranderde en de Zulu van een onbekende stam naar een machtsfactor van betekenis wist op te tillen.

Het begint al goed.

Ik kan me nog goed herinneren dat ik deze serie keek, samen met mijn ouders, toen het werd uitgezonden op de Nederlandse TV. Ik weet dat ik er toen graag voor klaar zat, maar ik kon me weinig herinneren van het verhaal. Er werd veel in gevochten, dat weet ik nog wel.
Dus in een vlaag van nostalgie heb ik de afgelopen weken de serie weer eens opnieuw gekeken. En ik voelde me weer helemaal een meisje van een jaar of 10,11. Het viel me mee hoeveel gezichten ik nog herkende, maar het verhaal bleek toch heel wat complexer dan ik me herinnerde. En bloediger! Het is dat de special effects echt uit de jaren '80 komen en het er niet heel realistisch uitziet, maar er worden mensen neergestoken, gespietst en aan stukken gebeten en het bloed spat alle kanten op.
De serie is geregisseerd door William Faure en de hoofdrollen zijn voor Henry Cele, Dudu Mkhize, Conrad Magwaza, Edward Fox (Prince Valiant, Gandhi) en Robert Powell. Oh, en Christopher Lee heeft een piepklein, maar briljante rol in de eerste aflevering. Die kennen we uit een hoop films, maar ook uit Horror Express

Spoilers!

Het verhaal vertelt over de familie, geboorte, opkomst en ondergang van Shaka Zulu. Dit verhaal is met veel magie omgeven. Zo is hij verwekt terwijl zijn vader Senzangakhona (Magwaza) en moeder Nandi (Mkhize) niet met elkaar getrouwd waren, wat voor een hoop politieke problemen zorgde. Rond zijn geboorte zijn er voorspellingen gedaan en waren er voortekenen. Niet alleen heeft hij een nieuw soort speer ontwikkeld, ook het maken van deze speer was omgeven met magie.

Het verhaal wordt verteld door een Ierse Arts Fynn (Powell) die meereist met een delegatie van Britten vanuit de Kaap Kolonie, onder leiding van Francis Farewell (Fox). Zij proberen te achterhalen wat voor soort man Shaka is en hoe zij hem kunnen manipuleren, zodat hij geen bedreiging meer vormt voor de Britse belangen in de Kaap Kolonie. Maar dan worden zij geconfronteerd met een zeer intelligente en capabele heerser.
Shaka (Cele) ziet al snel in dat hij de blanken net zo goed kan gebruiken. Ze hebben moderne wapens. Ze hebben een godheid die zijn heerschappij ook zou kunnen legitimeren en ze hebben andere kennis.

De serie is prachtig vorm gegeven, het is duidelijk te zien dat kosten nog moeite gespaard zijn om dit op het scherm te krijgen. Het verhaal is complex en boeiend en springt heen en weer in de tijd. De massa-scenes zijn gemaakt door daadwerkelijk veel mensen op te trommelen om te figureren. Ook is moeite gedaan om de aankleding van de Zulus en hun Kraals zo mooi mogelijk te maken. Ze wonen niet in een paar hutjes van modder, maar in grote,versterkte dorpen, waar de overvloed is geïnvesteerd in versieringen.
De special effects komen duidelijk uit de jaren '80. Wanneer er mensen worden doodgestoken ziet het er allemaal niet bijzonder reëel uit. Maar aangezien het verhaal de gruwelijkheden in een context plaatst, raakt het toch. Jonge meisjes worden doodgestoken, vijandelijke strijders gespietst (steeds vaker, wanneer de macht naar Shaka's hoofd stijgt), en schipbreukelingen krijgen hun armen en benen afgebeten door de haaien.
En de muziek draagt ook bij aan het gevoel dat je kijkt naar een mythisch epos. Dan maakt het wat minder uit dat niet alle acteurs even goed zijn. Ze spelen bekende rollen in een bekend verhaal.

Titelsong van Margaret Singana

Verder was deze serie niet geheel zonder controverse. Het verhaal ging duidelijk over een stukje Afrikaanse geschiedenis, aan de vooravond van blanke overheersing in Zuid- Afrika, vertelt door een lid van de blanke koloniale overheerser (Fynn).
De film is gemaakt ten tijde van de (culturele) boycot van het apartheidsregime, met een bijdrage van de +SABC, die in die tijd werd gezien als een verlengstuk van het apartheidsregime. Daarmee had deze film eigenlijk niet buiten Zuid Afrika uitgezonden mogen worden.
De Zulus worden aan de ene kant afgeschilderd als een machtige natie vol mensen ambitieuze mensen die actief hun doelen nastreven, succesvol zijn en rijkdom vergaren. Aan de andere kant, dat doen ze echter wel met een enorme hoeveelheid geweld en barbarij (die eindeloze lichamen op spietsen). En ze laten zich langdurig beïnvloeden door sjamanen, heksen en tovenarij met haarverf. Gelukkig zijn er veel rationele blanken, die orde in de chaos kunnen scheppen.
Een vrij goede analyse van de serie is hier te vinden. Keyan Tomaselli heeft een artikel geschreven waarin hij uiteen zet hoe de film tot stand is gekomen en welke boodschappen er naar wie werden uitgedragen. De serie was indertijd razend populair in de VS en was voor veel kijkers de eerste kennismaking met de cultuur van het Afrikaanse continent.

Kijk de serie vooral eens. Maar denk niet dat dit een historisch accurate weergave is van de gebeurtenissen in Zuidelijk Afrika in de late 18e en vroege 19e eeuw. De film Excalibur is ook geen historisch verslag van de Saksische invasie van Brittannië.  

donderdag 11 mei 2017

Pendragon XLVII - De Verdwenen Meisjes

Het is weer tijd voor een aflevering Pendragon. In de Great Pendragon Campaign is 514 het jaar waarin Koning Arthur huwt met Prinses Guinevere. Maar in het jaar 512 ontmoette Arthur haar al en had meteen een afkeer van haar. Dus ik moest wat anders verzinnen voor het jaar 514. Gelukkig kon ik voor inspiratie rekenen op +Todd Rokely

Pendragon Pagina
Geschiedenis van Logres
Bradwen Eenoog
Caulas van Salisbury
Eric van Burcombe
Gwenda van Berwick St. James
Ignaeus van Broughton

Lente 514, Old Sarum

Sir Caulas bestuurt zijn graafschap Salisbury en hem komt ter ore dat er een vrij beroemde ridder door zijn rijk trekt. Het is Sir Randolph de Vasthoudende. Sir Randolph is een ridder zonder land, maar als huurling is hij bijzonder succesvol geweest. Tegenwoordig trekt hij door het land en doodt hij beesten en monsters voor geld en glorie. Niet heel nobel natuurlijk, maar Sir Caulas besluit toch om hem en zijn gevolg aan zijn hof uit te nodigen. 
Sir Randolph de Vasthoudende

Sir Randolph is niet de meest beschaafde ridder, maar hij vraagt Sir Caulas toch om toestemming om op zijn land te jagen op beesten. Sir Caulas geeft zonder aarzelen zijn toestemming daarvoor.

Dan komt het vreselijke bericht dat Cornelia en Columba van Burcombe, dochters van Edward van Burcombe en Cornelia Livius van Broughton. Eric is vreselijk van slag door dit nieuws over zijn nichtjes en wil hen reden. Sir Ignaeus staat hem natuurlijk bij. Het gaat om zijn achternichtjes. 
In Burcombe is het hele huishouden in rep en roer. Cornelia Livius is in alle staten en iedereen is in paniek. 
De ridders weten iedereen een beetje te kalmeren en daadwerkelijk zinnige vragen te stellen. Al snel komt naar voren dat de min en oppas van de meisjes, Beppie, misschien niet meer bij de pinken is. Het drinken van zelfgestookte sterke drank zal daar niet aan bijdragen. Zij kan vertellen dat de meisjes in de weide bij de rivier de Nadder speelden met een pony. 

De Nadder
De Nadder komt uit het Morgaine Woud, een duister woud tussen Salisbury en Somerset, waar de ridders Caulas en Ignaeus al eens eerder een spannend avontuur beleefden. Zij worden niet gelukkig van het idee dat twee kleine meisjes helemaal alleen in dit woud rondlopen. Bradwen maakt zich ook zorgen. Hij denkt dat de meisjes niet meegelopen zijn met een pony, maar met een fairy wezen (faerie Lore succes). Er zijn er genoeg die op pony's lijken, zeker in de ogen van dronken, oude vrouwtjes. Hij denkt aan Pooka, eenhoorns of zelfs een Water horse. Allemaal slecht nieuws voor kleine meisjes van 10. 

Wanneer de ridders naar de weide gaan waar de meisjes voor het laatst zijn gezien, vinden zij daar de sporen van de meisjes en van een beest met gespleten hoeven, een geit of een hert. De sporen leiden weg van Burcombe, stroomopwaarts met de Nadder, het Morgaine Woud in. De ridders realiseren zich dat ze misschien nog wel even bezig zullen zijn met deze zoektocht en zij keren terug naar Burcombe om wat voorraden in te slaan en goed voorbereid op weg te gaan. 

De ridders trekken dieper en dieper het woud in terwijl zij de sporen van de meisjes volgen. Zij zien dat het beest dat met de meisjes meeloopt gewond lijkt te zijn. Zou het een eenhoorn kunnen zijn? Die hebben meestal wel een voorkeur voor jonge, onschuldige meisjes.

Een eenhoorn, let op de gespleten hoeven en de leeuwenstaart.

Terwijl de ridders verder trekken, bemerken zij dat zij verdwaald zijn geraakt in het woud. Ze raken verder en verder verwijderd van de Nadder en zij kunnen de sporen van de meisjes ook niet meer vinden. Dan zien ze een klein mannetje zitten, een soort kabouter. Na wat heen en weer gepraat, beloofd het mannetje ze te laten gaan. Hij onthult dat Cornelia en Columba daadwerkelijk op stap zijn met een eenhoorn. 
Wanneer de ridders zijn ontsnapt aan het vreemde woud, horen zij iets ritselen in de bosjes. Een vreemd soort hert stapt naar voren. Zijn hoorns draaien alle kanten op. Sir Gwenda wil wat ervaring opdoen en valt dit vreemde beest aan. Zij hakt het al snel, vakkundig aan stukken. Ze zal het hoofd en de huid bewaren om als trofee in haar landgoed te laten zien. 

Yale
Dan eindelijk worden de meisjes ingehaald. In een open plek in het woud treffen zij de meisjes en een eenhoorn. Maar de meisjes zijn niet alleen. Sir Randolph de Vasthoudende is er ook met zijn mannen. Sir Eric probeert de meisjes nog weg te roepen bij de eenhoorn, maar zij luisteren niet naar zijn aanmaningen dat dit het lot is dat de natuur heeft bedacht voor zieke, gewonde eenhoorns. Sir Caulas probeert Sir Randolph weg te jagen, maar dit is de grootste trofee uit zijn carrière, hij laat zich niet wegjagen. 
Het leidt allemaal tot een slag, waarbij Sir Randolph natuurlijk geen schijn van kans maakt tegen de overmacht van de beste ridders van Brittannië. De eenhoorn is gered en loopt verder het woud in en de meisjes keren terug met Eric naar Burcombe. 

Winterphase 514/ 515

Sir Caulas krijgt een meisje met zijn vrouw Dahut. 
Sir Ignaeus krijgt ook een meisje. Zijn dochter Lucretia is een enorme hit aan het hof en wordt de persoonlijke dienstmaagd van Dahut, Gravin van Salisbury. 
Bradwen krijgt een zoon bij zijn vrouw. Verder biedt hij nog een overnachting aan een stel rondreizende ridders. Zijn moeder Antje, (inmiddels 48), claimt een kind gekregen te hebben, maar dat kan natuurlijk niet. Wat kan hier aan de hand zijn?
De broer van Sir Eric, Edward van Burcombe blijkt vervloekt te zijn. zijn familie blijft maar problemen hebben. 
Vrouwe Gwenda krijgt een kind, maar eigenlijk is dit jongetje een kind van haar moeder Berta. Maar aangezien die al weer jaren weduwe is, wilde ze niet uitleggen waar dat kind vandaan kwam. Het is makkelijker uitleggen dat Gwende een kind heeft gekregen van haar man Griflet. 

Vanuit Caerleon bereikt de ridders het bericht dat Arthur een kind heeft gekregen van Clare. Het is wel een meisje, maar Sir Caulas is erg in zijn nopjes. 

zondag 7 mei 2017

Courgettes en pompoenen uitgeplant

Gisteren heb ik mijn courgette en pompoenplantjes uitgeplant! Het is nog geen ijsheiligen, maar via buienradar had ik gezien dat de temperatuur in de nacht voorlopig niet meer onder het vriespunt komt, dus ik durfde het wel aan.

Links de courgettes, rechts de pompoenen, zoek de verschillen.

Na alle courgette overdaad van voorgaande jaren heb ik mezelf dit keer echt beperkt tot 4 plantjes. Twee zullen witte courgettes gaan geven en had ik dit jaar besteld. En twee zullen hopelijk gele courgettes geven en zijn zaadjes van een derde generatie eigen kweek. Dus wie weet wat daar uit zal komen.
De pompoenen zijn ook zaadjes van de pompoenen van vorig jaar. Ik was blij verrast dat ze uitliepen en ik hoop dat ik er dit jaar een paar leuke pompoenen van kan krijgen. Die van vorig jaar werden uiteindelijk groter dan mijn hoofd.

Ondanks dat het nu erg lekker weer is, was het in april nog onverwacht erg koud. In de moestuin heeft dat twee van mijn zonnebloemen de nek omgedraaid (de andere twee doen het nog, maar zijn flink aangetast). En de bloesems van vooral mijn zwarte bessen zien er niet best uit. Ik ben bang dat daar ook veel schade is aangericht. En in mijn eigen tuin heeft mijn mooie hortensia een flinke klap gekregen. ik hoop dat hij die te boven komt.

Ik wacht rustig af, het weer wordt warmer en ongetwijfeld zal ik weer met een fikse oogst te maken krijgen.

zaterdag 6 mei 2017

Get Out!

Tijdens ons weekeindje weg, zijn +Sander en ik ook nog naar de film geweest. Het was moeilijk voor Sander. Hij moest kiezen tussen Guardians of the Galaxy 2 en Get Out. Hij koos uiteindelijk voor Get Out, omdat hij verwacht dat GotG2 binnenkort waarschijnlijk wel op +Netflix te zien zal zijn (eerder dan een film als Get Out).
En het was een goede keus! Get Out is een doodenge en hilarische film. De film begint met leuke acteurs. Al snel blijkt dat er iets helemaal mis is, maar wat precies wordt lang niet duidelijk. En als het dan eenmaal duidelijk wordt, schakelt de film makkelijk over naar meer gewone spanning. Soms zakken horrorfilms nog wel eens in, wanneer de oorzaak van de horror te vroeg onthult wordt. Maar niet hier.

De film is van Jordan Peele met belangrijke rollen voor Daniël Kaluuya (Sicario), Allison Williams, Catherine Keener, Bradley Whitford (The Cabin in the Woods) en Caleb Landry Jones (X-Men First Class)

Get out

Spoilers

De film begint met een zwarte man die door een buitenwijk loopt en verdwaalt raakt. Dan wordt hij ingehaald door een auto, neergeslagen en in de kofferbak geduwd. 

De film schakelt daarna naar een leuk, hip, jong stel, Chris (Kaluuya) en Rose (Williams). Ze plannen een weekeindje weg naar de ouders van Rose en Chris maakt zich een beetje zorgen of ze hem wel zullen accepteren, aangezien hij zwart is en Rose en haar ouders blank. Rose vertelt hem dat hij zich geen enkele zorgen hoeft te maken, haar ouders zullen vreselijk saai en vervelend zijn, maar op een hele brave manier.  
Onderweg naar haar ouders toe, rijden Rose en Chris ook een hert aan. De zaak wordt afgehandeld door politieman, die het maar niets vindt dat Chris bij Rose in de auto zit. Maar Rose wimpelt hem af.
Uiteindelijk komen Rose en Chris aan bij haar ouders Dean en Missy (Whitford en Keener). Die verwelkomen Chris hartelijk, misschien iets te hartelijk. Het voelt af en toe een tikkeltje te gemaakt. Voelen ze zich toch wat ongemakkelijk bij het idee dat hun blanke dochter een zwarte man heeft? Voelen ze zich daar schuldig over? Over-compenseren ze dat? 
De familie van Rose heeft twee zwarte bedienden die op het terrein wonen, een huishoudster en een tuinman (een vreemde constructie, ik kan me voorstellen dat ik een huishoudster en tuinman inhuur, als ik genoeg geld heb, maar die gaan aan het einde van de werkdag toch mooi terug naar hun eigen huis). Deze bedienden stellen zich wel erg serviel op, voor relatief jonge mensen in de 21e eeuw. Chris krijgt er een wat ongemakkelijk gevoel bij. 
Later die avond ontmoeten ze ook Jeremy (Landry Jones), de jongere broer van Rose. Hij is duidelijk dronken en doet allerlei vreemde, racistische voorstellen aan Chris, die beleefd blijft, maar zich zeer ongemakkelijk voelt. Missy vindt het maar niets dat Chris rookt. Zij biedt aan om Chris van zijn verslaving af te helpen door middel van hypnose. Zo heeft ze Dean ook afgeholpen van het roken. Chris weigert.

Later die avond kan Chris niet slapen. Hij drentelt wat door het huis en de tuin en ziet dat de huishoudster en de tuinman nog steeds aanwezig zijn en zich bijzonder vreemd gedragen. Dan treft hij Missy weer, die hem, tegen zijn wil, hypnotiseert, wat hij een buitengewoon angstaanjagende ervaring vindt. Maar dan wordt hij wakker in zijn eigen bed. Was het allemaal een nachtmerrie? Is het wel echt gebeurd?

De volgende morgen komen verschillende vrienden en familieleden van de familie van Rose naar het huis. Het zijn allemaal blanke bejaarde mannen en vrouwen en zij gedragen zich allemaal buitengewoon vreemd. Alsof ze Chris aan het keuren zijn. Er is een zwarte gast onder het gezelschap, een jongeman die aan de arm van een veel oudere vrouw hangt. Hij komt Chris vaag bekend voor, maar hij kan de jongeman niet plaatsen. 
Het vreemde, opdringerige gedrag van de oude mensen vliegt Chris een beetje aan en hij maakt een wandelingetje met Rose. Zij erkent dat de mensen zich onbeleefd gedragen en als Chris het niet prettig vindt, is het tijd om te vertrekken. Chris wil graag vertrekken en is dankbaar dat Rose het zo goed opneemt. 

Wanneer Chris al zijn spullen heeft gepakt en wil vertrekken, komt de aap natuurlijk uit de mouw. De hele familie bestaat uit engerds, zij ontvoeren met regelmaat zwarte jonge mannen en vrouwen en transplanteren dan de hersenen en identiteit van rijke, bejaarde, blanke mensen in het hoofd van de jonge, zwarte personen. De blanke mensen kunnen weer een nieuw leven in goede gezondheid tegemoet zien, en van de 'oude' persoonlijkheid van het slachtoffer blijft niet veel meer over.

Chris probeert wanhopig te vluchten en doodt daarbij alle familieleden van zijn vriendin Rose. Rose sterft ook en de twee zwarte bedienden bleken de hersens van de grootouders van Rose te bevatten.

Conclusie

Een doodenge film, met veel nare en ongemakkelijke momenten. Maar er viel ook voldoende te lachen. En de het ongemakkelijke gevoel van te maken te hebben met niet echt ronduit racisme, maar wel een hoop onaangenaam vooroordeel werd erg invoelbaar gemaakt.
Deze film over een zwarte jongeman die door een stel bejaarde blanken wordt gebruikt was natuurlijk niet zonder controverse.

Gaat dat zien.

vrijdag 5 mei 2017

Vakantie in Haarlem

Het was weer tijd voor +Sander en mij om een weekeindje weg zonder de kinderen te doen. De kinderen en grootouders vinden het gelukkig nog steeds leuk om te logeren. Inmiddels zijn wel al eens naar Brussel, Texel, Ardennen, Burgh Haamstede, Drenthe, Brugge, België, alweer Texel en Domburg gegaan. Dit keer gingen we naar Haarlem. Ik kende dat nog uit mijn jonge jaren, toen mijn ouders daar vrienden hadden wonen. En familie van Sander is ook opgegroeid in Haarlem.

Dag 1

Het was de dag na koningsdag en Sander, de kids en ik stonden op tijd op, ontbeten snel en gingen toen naar Baarn. Eerst naar de ouders van Sander, waar we grote kinderen afzetten en toen naar mijn ouders, waar we de jongste achterlieten. Onze middelste moest even een traantje wegpinken toen we vertrokken, maar die waren snel voorbij. 
Toen gingen Sander en ik met de trein naar Haarlem. Zoals gebruikelijk hadden we ook meteen weer vertraging, waardoor we onze overstap in Amsterdam CS misten. Gelukkig kende ik de geld terug bij vertraging formulieren nog uit mijn studenten-tijd.
In Haarlem aangekomen wandelden we van het station, door de hoofdwinkelstraten naar het Carlton Square Hotel.

Sander heeft een spirituele ervaring in de Jopenkerk.

Nadat we ons even hadden opgefrist, doken we meteen de stad in voor een verlate lunch. Die lunch vonden we in de Jopenkerk, waar het traditionele Jopen bier geschonken wordt. Na deze lunch (met bier) kijken Sander en ik verder rond in de stad. We hebben niet echt een plan en eindigden uiteindelijk aan de Grote Markt bij The Wolfhound, een Ierse Pub. Die avond belanden we moe maar voldaan in onze bedjes. Daar kijken we nog de film Sennentuntschi.

Dag 2

Gezond ontbijt.

De volgende dag stond helemaal in het teken van Haarlem. We ontbeten in het Hofje zonder zorgen, een ontbijtcafe dat ligt naast het Proveniershof. Sander genoot van een heerlijke cappucino en yoghurtontbijt. Ik deed hetzelfde, maar minder intens. Tijdens ons ontbijt konden we naar het hofje kijken en even later maken we daar ook een wandelingetje.

Mamoet
Daarna wandelen we door naar het Teylersmuseum. Ik ben daar in mijn jonge jaren wel eens geweest en ik vond het altijd een mooi museum met veel verschillende dingen. Die waren er nog steeds. Veel oude fossielen, vreemde gesteenten en gekke apparaten. Het was leuk om daar weer eens te snuffelen. Nu ik wat ouder ben, heb ik ook wat meer waardering voor de gekke apparaten en de hoeveelheid denkwerk die er in is gaan zitten om het te ontwikkelen en te maken.

Het orgel in de St. Bavokerk. 

Na het Teylersmuseum wandelden we door naar de Sint Bavo-Kerk. Ik was er vroeger al wel binnengeweest. Maar jeminee wat is dat ding groot en indrukwekkend. Daarna wilden we ook nog de Basiliek van St. Bavo zien. Die was wat verder weg en het was best een wandeling zo op en neer door de stad.

Koepel van de St Bavo Basiliek
We besloten nog even uit te rusten op de kamer en toen was het tijd voor het verjaardagscadeau van mij voor Sander. Eerst gingen we naar de bioscoop, waar we de briljante film Get Out hebben gezien. Daarna gingen we een hamburger eten bij Rubens Burgers. Sander heeft een zwak voor hamburgers en probeert altijd ergens een hamburger-restaurant uit. We sloten de avond af met een cocktail in Bar Wigbolt. Sander komt op een leeftijd dat hij al alles heeft wat zijn hartje begeert, en dan kan je iemand alleen nog fantastische ervaringen cadeau doen. En dat was deze avond ook.

Dag 3

Zuid Kennemerland

De mooiste dag van het weekeinde en daar maakten we gebruik van door lekker te gaan wandelen. Vlakbij Haarlem ligt het Nationaal Park Zuid Kennemerland. In de prachtige zonneschijn zijn we gewandeld van het bezoekerscentrum Koevlak, naar Parnassia bij Bloemendaal en toen door naar Zandvoort. Daar namen we de trein weer terug naar Haarlem. Het weer was heerlijk en we genoten van de zon, de zee en het zand tussen onze teentjes.

Lekker in de zonneschijn.

Die avond gingen we nog uit eten bij een Italiaans restaurant, Dodici, waar ik een heerlijk visje had en Sander zich tegoed deed aan Ravioli en een Long Island Ice Tea. Ik kon alleen maar toekijken. 

Dag 4


Narwaltanden of eenhoorn-hoorns?

De laatste dag alweer. We zouden teruggaan naar huis en dan nog een tussenstop maken in Amsterdam om het Rijksmuseum te bezoeken. Het hoort natuurlijk op je lijstje te staan en ik was wel geïnteresseerd in de tentoonstelling Goede Hoop over de banden tussen Nederland en Zuid Afrika. 
Maar mijn hemel wat is dat Amsterdam druk tegenwoordig. Overal toeristen, allemaal met telefoon in de hand en veel te langzaam lopen. Verschrikkelijk.

We gingen natuurlijk voor de Nachtwacht. Ik werd er wild van. 
Maar goed, daarna naar huis, kindertjes gehaald, die blij waren ons te zien en toen terug naar ons eigen huis, waar alles nog precies zo was als we het hadden achter gelaten.


dinsdag 2 mei 2017

Alpen Horror

Vorige week hebben +Sander en ik weer een film gekeken die ons beiden aangenaam verrast heeft. We konden hem zien via +Netflix en raden jullie aan hetzelfde te doen. De film is Sennentuntschi, een Zwitserse horrorfilm uit 2010. Dat betekent dat de actie zich dus ook afspeelt in de Zwitserse Alpen en met een Zwitsers dialect gesproken wordt.
De film is gemaakt door Michael Steiner en met een belangrijke rol voor Roxane Mesquida.

Een Sennentuntschi is een "Herderspop". Wanneer de herders (Sennen) in de zomer op de bergen verbleven om op de kuddes te passen, begonnen ze na een tijdje een hun vrouwen te missen. Om het gemis tegen te gaan, maakten ze dan van een bezem, hooi en lappen een "vrouw". Door de magie (of de duivel) kwam de pop dan tot leven. Overdag deed ze het huishouden en 's nachts verleende ze seksuele diensten. Iedereen blij! Maar kennelijk vond de pop het harde werken in huis en in bed voor een stel herders toch niet zo leuk. En vlak voor de herders met de kudden weer naar het dal zouden terugkeren, vermoordde de pop de herders en verminkte hen dan gruwelijk.

Dus...daarmee is de toon wel gezet natuurlijk.

Ik vind het al naargeestig. 

Spoilers ahoi!

De film opent in de huidige tijd, in de Zwitserse Alpen. De natuur is ruig, mooi en indrukwekkend. Een moeder zoekt paddestoelen in het bos met haar dochter (die gekleed gaat in een rood jasje). De kleine meid treft een jongen, die niet kan praten. Hij leidt haar met een glimmend spiegeltje naar een plek waar veel paddestoelen groeien. Als het meisje naar paddestoelen gaat plukken, plukt zij ook een skelethand naar boven. Na veel gegil komt de lokale politie de buurt afzetten. 
De politie ondervraagt het meisje en zij zijn vooral geïnteresseerd in de jongeman die haar naar het lichaam leidde. Zij kijkt naar wat foto's en identificeert hem dan aan de hand van een foto van een jongeman die in 1975 verdwenen is in de regio. De politieman gelooft haar niet, maar haar moeder grijpt in en vertelt dat er lang geleden ook een man was die niet in verhalen wilde geloven, en hij bekocht dat met zijn leven. 

Het verhaal schiet terug naar dezelfde vallei in 1975. Daar klept de klok van de kerktoren. Daaraan hangt de diaken van de lokale kerk. Hij heeft zelfmoord gepleegd. De gemeenschap en de priester zijn diep geschokt. Zij begraven de man kort daarop. Wanneer de gemeenschap terugloopt naar het dorp, hoort de lokale politieman Sebastian (Nicholas Ofczarek)  iets, hij kijkt om en ziet een vervuild meisje, gehuld in een deken neervallen (Mesquida). Sebastian neemt het meisje mee naar het politiebureau, waar hij haar laat onderzoeken door een arts. Ze praat niet, maar kan met gebaren wel duidelijk maken wat ze wil. 
Ondertussen is er nog een ander probleem. Er is al een tijd niets vernomen van twee herders, op de berg, Erwin (Zogg) en Albert (Basman). Het is aan de Sebastian om te controleren of alles wel goed gaat. Hij laat het meisje achter in een politiecel (voor haar eigen veiligheid, de dorpelingen vinden haar eng) en gaat op onderzoek uit. Op de berg aangekomen blijken Erwin en Albert er niet te zijn, maar verder lijkt alles in orde, dus de politieman laat een briefje achter en vertrekt weer. 

Tijdens de tocht naar de berg zien we het prachtige alpenlandschap met zijn beboste dalen en kale, intimiderende bergtoppen. Bovenop de berg hebben de herders in de zonneschijn een prachtig uitzicht over de dalen en de andere toppen. Maar de opkomende wolken en mist geven alles toch een sinistere aanblik.  

Ondertussen start er ook een ander verhaal. Een Fransman Martin (Leal) komt aan in het dorpje en wordt opgewacht door Erwin, een van de herders. Erwin neemt Martin mee de berg op. Daar treft hij ook Albert (de stomme jongen uit 2010, die het meisje naar het lijk leidde). Martin komt Erwin en Albert helpen met het hoeden van de kudden en het maken van kaas. Martin blijkt een echte stadse jongen te zijn die zijn draai niet kan vinden op de bergtop. Maar er ontstaat toch een band tussen Erwin en Martin. Albert is veel jonger en lijkt ook verstandelijk beperkt. 

Beneden in het dorp wil Sebastian weten wie het meisje is en hij doet in een naburige stad onderzoek naar recente vermiste personen. Hij vindt een foto van een vrouw die veel op zijn vondeling lijkt, maar die foto is gemaakt in 1950, wel 25 jaar eerder. Het kan niet dezelfde vrouw zijn. De foto is bewaard omdat de vrouw op de foto samenleefde met drie herders en dat de herders later allemaal stierven toen hun hut afbrandde. De vrouw is toen verdwenen. 
Ondertussen gaat het in het dorp met het meisje steeds slechter. De pastoor, nog steeds flink van de kaart door de dood van zijn Diaken ziet in haar een duivelse kracht en hij probeert haar keer op keer uit te drijven met een kruisbeeld, waar zij erg slecht op reageert. Ook probeert hij haar te vermoorden met een mes, wanneer Sebastian haar achterliet bij een dorpeling. De pastoor roept ook zijn parochianen op om het meisje te vervolgen en verjagen. 
Maar het meisje is ook vreemd. Zij kan niet praten, maar reageert agressief wanneer zij bang is. En zij is bang van kruisbeelden. Zij valt op een buitengewoon ongelukkig moment ook een zwangere vrouw aan, waardoor de vrouw haar baby verliest. De dorpelingen keren zich nu tegen haar en tegen Sebastian. 

Herder Erwin hoedt niet alleen geiten op de berg, maar hij stookt er ook illegale Absinthe. Op een avond, worden de mannen extreem dronken. Zij hebben het over vrouwen en besluiten om een Sennentuntschi te maken, om hen gezelschap te houden. In een dronken waas dansen zij allemaal met de pop. De volgende dag blijkt er daadwerkelijk een meisje in de hut te zijn, in de kleren van de Sennentuntschi. Het is het meisje dat ook in de vallei verzorgd wordt door Sebastian.
De mannen blijken al snel minder prettig gezelschap en in de dagen die volgen verkrachten Erwin en Martin een voor een het meisje. Ook proberen zij Albert zo ver te krijgen dat hij misbruik maakt van het meisje, maar hij is nog te jong en onschuldig om zijn wil op te leggen aan het meisje. Erwin en Martin gaan steeds verder in het misbruik van het meisje. 
Uiteindelijk neemt het meisje wraak. Zij doodt de kudden van Erwin, en slacht ze zodat het vlees niet meer bruikbaar is. In woede ontstoken zet Erwin de achtervolging in. Een schuurtje vliegt in brandt, waarbij Albert omkomt. Martin is gebeten door het meisje en zijn bloed is besmet geraakt. Zij doodt Erwin. 

Sebastian doet in het dorp een gruwelijke ontdekking, Meneer Pastoor heeft een geheime kelder, waarin hij waarschijnlijk het meisje gevangen hield. Zij moet de dochter zijn van de vrouw die in 1950 vermist raakte, nadat zij zwanger was van de pastoor. Dus de pastoor wil koste wat kost dat het kind verdreven wordt. 
Ondertussen is het meisje het dorp uit gevlucht, terug de berg op, naar de herdershut. Sebastian gaat haar achterna. Daar vindt Sebastian de huiden van Erwin, Albert en Martin, ze zijn volgepropt met stro, zodat zij nu ook op poppen lijken. Hij is boos op het meisje, zij vlucht weg en valt van de berg in het ravijn. Sebastian gaat haar achterna en vindt de gevilde lichamen van Erwin, Martin en Albert. Gegrepen door wroeging doodt hij zichzelf. 

En dit blijkt de plek te zijn waar het meisje uit het begin van de film de lichamen vond. 

Al met al een hele leuke film. Hij is echt goed griezelig, door een goed gebruik van muziek en opbouw van het verhaal. Het verhaal deed ook erg gothisch aan. We hadden een prachtige, maar meedogenloze natuur, die niet alleen achtergrond was, maar ook zorgde voor een gevoel van isolement en een gevaar op zich was. Verder hadden we aan de ene kant de pastoor en de dorpelingen met hun geloof in de duivel, magie en Sennentuntschi. Daar tegenover stond Sebastian als vertegenwoordiger van recht en ratio, die onderzoek doet en dingen uitzoekt. We hadden onschuldige kinderen en schuldige volwassenen. De verwoestende invloed van ongebreidelde lust in de vorm van drankzucht en de eindeloze verkrachtingen van het meisje kwam ook aan bod. 

Gaat dat zien voor een avondje complexe horror.