Translate

vrijdag 16 oktober 2009

Brideshead revisited

Mijn dochter vraagt nog steeds veel van mijn tijd met al haar voedingen, dus ik breng nog steeds een groot deel van de dag voor de TV door. Inmiddels ben ik begonnen aan de verfilming van de roman 'Brideshead Revisted' van Evelyn Waugh (altijd een beetje gek om Engelse mannennamen te zien die zo op vrouwennamen lijken). De roman is verfilmd door Charles Sturridge met een piepjonge Jeremy Irons (The Lion King, Die Hard with a Vengeance), Diane Quick (The Discovery of Heaven), Anthony Andrews, Simon Jones (Twelve Monkeys, Blackadder), Laurence Olivier en John Gielgud (Elizabeth).
Check de piepjonge Jeremy Irons!

Ik kan deze filmserie aan iedereen aanraden. De serie is gemaakt in de jaren '80, dus het acteerspel en regie zijn iets minder stijf dan in de jaren '70 (zoals bij Father Brown en The Six Wives of Henry VIII en I, Claudius) en er is achtergrondmuziek. De acteurs zijn goed en het verhaal is boeiend.

Spoilers

Het verhaal wordt verteld vanuit het perspectief van Charles Ryder (Irons), een jongeman uit een gegoede familie, die tijdens zijn studie in aanraking komt met Sebastian Flyte (Andrews), een zoon uit de waanzinnig rijke Flyte familie. Zij bezitten het enorme landhuis Brideshead uit de titel. Charles raakt in de loop der jaren ook steeds meer betrokken bij de rest van de Flyte familie en hun problemen.
De problemen zijn ernstig. Ten eerste is de familie Katholiek, een probleem dat zorgt voor heel wat sociale uitsluiting in het Angilicaanse Engeland. Lord Marchmain (Olivier) is Katholiek geworden om zijn Katholieke vrouw te kunnen trouwen, maar het huwelijk hield geen stand. Omdat ze niet konden scheiden, leeft hij in zonde met zijn Italiaanse minnares Cara in Venetië en zijn vrouw alleen op het landgoed.
Ten tweede is zoon Sebastian een alcoholist en waarschijnlijk homoseksueel, een grote schande in het Engeland van de jaren '20 en '30. Hij glijdt steeds verder af naar een bestaan van zwerver en dronkelap en eindigt uiteindelijk in een klooster in Marokko.
Verder trouwt de oudste zoon Brideshead pas laat met een oudere vrouw, een weduwe met kinderen, waardoor er waarschijnlijk geen erfgenamen meer zullen komen.
Voor oudste dochter Julia (Quick) zijn weinig geschikte huwelijkskandidaten, want zij is Katholiek opgevoed, Angilicaanse families van hun klasse (ook een belangrijk concept in die tijd) zullen hun oudste zonen niet met haar willen laten trouwen en jongere zonen zullen niet voldoende van de erfenis meekrijgen om haar te onderhouden op een manier die zij gewend is. Dus zij sluit een ongelukkig huwelijk met Canadees Rex, door haar familie wordt hij gezien als 'nieuw geld' en van een lagere klasse, ondanks dat hij hen verschillende keren geholpen heeft met Sebastiaan uit de problemen houden. Rex wordt alleen voor haar ook Katholiek. Het feit dat hij al eerder getrouwd was en gescheiden blijkt een groot probleem (onzin natuurlijk, Katholieken mogen dan misschien niet scheiden, dat geldt natuurlijk alleen voor Katholieken die een Katholiek huwelijk sluiten voor een Katholieke kerk. Wat heidenen doen voor zij zich bekeren tot het katholicisme heeft geen geldingskracht). Maar de familie is bang dat de tragedie van een generatie eerder herhaald zal worden.

Charles verliest de familie een tijdje uit het oog, trouwt zelf en krijgt kinderen, maar zijn huwelijk met Celia is ongelukkig. Dan onmoet hij bij toeval Julia weer en raakt weer betrokken bij de Flyte familie. Julia is ook ongelukkig in haar huwelijk, en zij en Charles beginnen een affaire en willen scheiden van hun partners en dan samen verder gaan. Niets lijkt hen nog in de weg te staan. Zowel Rex als Celia willen ook scheiden, Lord Flyte wil zijn landgoed niet aan de zonen nalaten, maar aan Julia en Charles en de toekomst lijkt zonnig.

Dan gaan Lord Flyte dood en op zijn sterfbed keert hij terug naar het Katholicisme en ontvangt de sacramenten. Julia is hierdoor zo geraakt dat ook zij weer terugkeert naar het Katholicisme en haar relatie met Charles verbreekt, zij kan niet langer met hem in zonde leven en kan als Katholiek ook haar Katholieke huwelijk met Rex niet verbreken en met een ander trouwen. Dus Charles blijft alleen achter, Celia zet de scheiding wel door en hij ziet zijn kinderen ook niet meer.

Dan breekt de tweede wereldoorlog uit en Charles neemt dienst in het leger. Op een gegeven moment wordt hij met zijn eenheid gelegerd in het Landgoed Brideshead en daar ziet hij dat de kapel die Lord Flyte heeft laten bouwen voor zijn eerste vrouw en na haar dood gesloten werd, opnieuw in gebruik is voor de soldaten die op het landgoed zijn gelegerd. Charles ziet dat als een hoopvol teken.

Terugblik

Ik begreep weinig van de film. De Flyte familie komt zeer snobbistisch over. Zij kijken enorm neer om mensen die minder geld hebben, van een lagere klasse zijn en zoals Charles niet gelovig zijn. Maar zelf zijn zij ook niet zonder problemen. Het huwelijk van Lord Flyte en zijn vrouw is stuk gelopen en tweede zoon Sebastian is een drankorgel. Desondanks is Charles enorm gecharmeerd van Sebastian en zijn familie. Maar Sebastian behandelt Charles bij vlagen zeer onaangenaam, zeker wanneer zijn alcoholisme erger wordt. Het is ook volstrekt onduidelijk wat Sebastian precies te klagen heeft over het leven, waardoor hij zo naar de drank grijpt. Zijn ouders houden van hem en geven hem alle mogelijkheden om zich te ontwikkelen. Hij gaat naar de beste opleiding en heeft verschillende vrienden.
Onder invloed van Sebastian kijkt Charles ook steeds meer neer op zijn eigen vader (Gielgud), terwijl dat een hardwerkende man is, die zijn zoon ook de beste opleiding probeert te bieden. Zijn vader begrijpt weinig van zijn kunstzinnige zoon, maar wanneer Charles een kunstopleiding wil volgen, zorgt zijn vader ervoor dat hij dat in parijs kan doen, aan een van de beste scholen. Verder is het vooral Charles die de verslaving van Sebastian mogelijk maakt, door hem nooit tegen te houden, te confronteren en altijd te voorzien van drank en geld. Zelfs in situaties waarin het gevaarlijk is voor Sebastian om te drinken.
Ook de rol van het Katholicisme kan ik maar moeilijk plaatsen. Ik heb begrepen dat Evelyn Waugh op latere leeftijd zich tot het Katholicisme bekeerde en via deze roman probeert hij dat uit te leggen. Maar ik zie in de film alleen maar manieren waarop het Katholicisme het leven van een hoop mensen een stuk ingewikkelder en moeilijker maakt. Brideshead is meer geschikt om priester te worden, maar als oudste zoon gaat dat niet, hij heeft andere verplichtingen. Van Sebastian wordt verwacht dat hij priester wordt, maar heeft er het temperament niet voor. Julia kan vanwege haar geloof geen partner vinden en wanneer zij er een vindt in de vorm van Rex, wordt hij niet geschikt geacht. Slechte huwelijken zijn niet meer te ontbinden zodat mensen maar moeilijk ander geluk kunnen vinden in het leven.
En het enige dat het Katholicisme van de familie de wereld gebracht heeft, is een kapel waar soldaten diensten kunnen bijwonen. Van waaruit het Katholicisme dan ook andere levens op zijn kop zal zetten.

Of zo.

Op geen enkel moment vind ik dat het katholicisme als een hoopgevende leidraad wordt gepresenteerd. Vandaar dat ik het boek nog eens wil lezen, misschien staat het daar beter uitgelegd.

Evelyn Waugh
Het boek
De serie

Geen opmerkingen:

Een reactie posten