Anton Pieck

Gisteren hadden Sander en ik weer een dagje vrij. Door de zomerse rust op het werk kunnen we af en toe even op pad gaan. Dit keer hebben we onze zoon achter gelaten op het kinderdagverblijf en als een soort spijbelende scholieren zijn we naar Haarlem gegaan.
In Haarlem is deze maand nog een tentoonstelling van het werk van Anton Pieck in de Museum "De Hallen". In deze tentoonstelling werd aandacht besteed aan al het werk van Anton Pieck, zijn tekeningen voor verschillende boeken (Gijsbrecht van Aemstel, Gejaagd door de Wind), zijn tekeningen voor Sprookjesboeken (Grimm, 1001 nacht, de Tuin der Goden), maar ook voor zijn werk voor de Efteling, waar het Sprookjesbos nog altijd een grote attractie is.
Als jong meisje heb ik ooit eens de werken van Grimm gekregen, met de tekeningen van Anton Pieck, sindsdien ben ik dol op zijn werk en ik vond het leuk om hier zo een groot overzicht van zijn werk te kunnen bekijken. Dan wordt ook duidelijk hoeveel hij heeft gewerkt in zijn leven. Er was zelfs een tekening tentoongesteld die hij niet af heeft kunnen maken, omdat hij vrij onverwacht overleed.

Schubert aan de piano

De tentoonstelling deed wel veel stof opwaaien. De Hallen exposeren meestal moderne kunst in allerlei media en de vraag was wat Anton Pieck daar tussen deed. Hij was geen tekenaar die moderne kunst maakte. Hij liet zich juist voorstaan op zijn voorliefde voor voorbije tijden. De vraag werd gesteld of het wel kunst was wat Anton Pieck deed. Was hij niet veel meer een ambachtsman, een illustrator? Iemand die op commerciële basis illustraties maakte en daarbij niets nieuws of prikkelends bood, wat echte kunstenaars wel behoorden te doen? Maar de tentoonstelling trok veel bezoekers, die warme herinneringen hadden aan het werk van Anton Pieck, het Sprookjesbos in de Efteling, zijn kalenders en sprookjesboeken.
Betekende dit dat de Hallen met een tentoonstelling van Anton Pieck's werk niet meer deden dan toegeven aan de wensen van de massa die kunst niet herkennen of weten te waarderen om zo inkomsten te genereren? Of had het werk van Anton Pieck dan toch kunstzinnige waarde? Of maakt het allemaal niet uit? Wat hier ook speelt is een wat elitair waardeoordeel over kunst. Kunst moet zintuigelijk en emotioneel prikkelen, wanneer het dat niet doet is het geen kunst, maar ambachtelijk werk. Het werk van Anton Pieck kan daarom geen kunst zijn, net zoals de musicals van Joop van de Ende en Hollywoodfilms dat ook niet zijn. Maar wie bepaalt of ik emotioneel geraakt wordt door een bepaalde tekening, beeld of film, ikzelf toch.
Ik kan zeggen dat de tekeningen van Anton Pieck mij raakten toen ik als klein meisje de verhalen van Grimm las. Ze waren een begeleiding bij de verhalen die mijn fantasie prikkelden. Vandaar dat ik de werken van Anton Pieck wel kunst vind.

De Hallen
Kunst
Anton Pieck
De Efteling
De tentoonstelling in Trouw