Merlin and the Sword

Weer een nieuwe maand, waarin ik een film kijk over de Arthur-legenden. Voor de maand april was ik een beetje laat met het kijken van een film. Uiteindelijk kwam ik uit bij Merlin and the Sword (1985) ook wel bekend als Arthur the King (1985). Dit is een film uit de jaren '80 (met het bijbehorende haar) die kennelijk onder een hoop titels bekend is. En de film zit vol met bekende namen. Arthur is Malcom McDowell (A Clockwork Orange, Star Trek: Generations, Heroes en Easy A), Morgaine la Fay is Candice Bergen (Murphy Brown), Lancelot wordt gespeeld door Rupert Everett (Stardust, The Lion, the Witch and the Wardrobe) en willekeurige bandiet Grak is Liam Neeson (The A-Team, Schindlers List)
Deze film probeert een verband te leggen met de moderne tijd en het verhaal wordt verteld in een soort raamvertelling.

N

Spoilers!

De film begint met toeriste Katherine, die Stonehenge bezoekt, valt en in de grot van Merlijn terecht komt. Deze leeft daar nog met Niniane. Katherine probeert uit te leggen dat Camelot al 1000 jaar geleden gevallen is en iedereen dood is, maar Merlijn laat haar zien hoe het ooit eens was. Terwijl zij toekijkt, leveren Merlijn en Niniane commentaar.

Arthur (McDowell) is een machtig koning en heeft zojuist de Vikingen verslagen. Gawaine is zijn vriend. Arthur en de ridders van de Ronde Tafel strijden tegen het kwaad en voor vrede in het hele
land. Guinevere is zijn mooie vrouw, die zich toch wat bekneld voelt door haar beperkte rol als vrouw en echtgenote. Mordred is zijn bastaard zoon uit een eerdere relatie en Morgaine (Bergen) zijn halfzus. Maar niet alles is ok in het Rijk.  Morgaine en Mordred lijken minnaars te zijn en konkelen tegen Arthur. Verder zijn de barbaren nog niet volledig verslagen en spelen zij af en toe op.

Tijdens een feestdag misdraagt een barbaarse vazal zich en hij wordt vakkundig in elkaar geslagen door de piepjonge Lancelot (Everett). Als dank is hij voortaan de persoonlijk beschermer van Koningin Guinevere. Een beetje een inschattingsfout, want die twee worden prompt verliefd op elkaar. Guinevere ziet het gevaar en stuurt Lancelot weg. Waardoor barbaar Grak (een hilarische Neeson) de kans krijgt haar te ontvoeren. Grak ontsnapt met Guinevere, met wat magische hulp van Morgaine. Arthur, Gawaine en Lancelot zetten de achtervolging in, maar komen bij een ondoordringbare, magische muur van Morgaine. Nu grijpt Merlijn in. Arthur moet terug naar huis, men denkt dat hij dood is en Mordred claimt de troon als zijn zoon. Gawaine en Lancelot kunnen beter de Koningin gaan redden. Arthur vindt dit niks, maar gehoorzaamt.

In Camelot stelt Arthur orde op zaken en Lancelot bevrijdt ondertussen Guinevere en zij geven beiden toe aan hun onderdrukte gevoelens. Wassen (zonder zeep dit keer) speelt hierbij een grote rol. Eenmaal weer in Camelot blijkt al snel dat de ontvoering wel zijn weerslag heeft gehad op de relatie tussen Arthur en Guinevere.
Morgaine zet ondertussen Niniane onder druk om Merlijn gevangen te zetten in de grot. Niniane gehoorzaamt met grote tegenzin en raakt zelf ook gevangen, met Merlijn in de grot. In de huidige tijd begrijpt Merlijn voor het eerst waarom hij zo verraden is door zijn minnares.

In Camelot komt alles tot een kookpunt. Guinevere en Lancelot zijn niet zo discreet als zij denken. Mordred licht Arthur in, maar die gelooft hem niet. Agravaine wil de zaak forceren door de twee geliefden te betrappen, maar Lancelot doodt in blinde woede alle ridders die hij te pakken kan krijgen. Ondertussen doodt Mordred zijn eigen vader Arthur. Morgaine, ziend dat alles fout loopt, roept nog een draak op. Maar het is al te laat. Lancelot doodt de draak. En al geestverschijning weet Merlijn vanuit de toekomst Morgaine uit te schakelen. Lancelot doodt Mordred met het zwaard van Arthur.

Arthur is dood, veel van zijn ridders ook. De broederschap is uiteengevallen. Arthur wordt in een boot geladen en weggevoerd. Lancelot gaat op zoek naar het Kasteel van de Graal, om vergeving te vinden voor zijn zonden. En Guinevere blijft alleen achter.
In de grot weten Merlijn en Niniane hun plek in Camelot weer te vinden en Katherine keert terug naar de toeristen in Stonehenge.

Conclusie

Ondanks dat er behoorlijk wat bekende namen meespelen in deze film en dat het idee van de raamvertelling verfrissend is en er ook nog wat obscure onderdelen van de Arthur mythe inzitten (Ragnall, de walgelijke dame), is dit toch een hele slechte film. Dat is vooral toe te schrijven aan het bij vlagen beroerde, over the top acteerwerk en ook de zeer slechte special effects. 

Macolm McDowell is wel buitengewoon opgewekt en enthousiast als koning, Morgaine heeft waanzinnig haar en is lachwekkend over de top, Mordred en Agravaine zijn karikaturen van slechte mannen met slechte bedoelingen en geheime plannen en Grak kan als barbaar nauwelijks praten. 

De speciale effects zijn ook voor de jaren '80 behoorlijk slecht. Er moet iedere keer zeer opzichtig camerawerk gebruikt worden om te suggereren dat er daadwerkelijk gevochten wordt. De draak die op het einde wordt opgeroepen is overduidelijk een man in pak. Het arme beest kan nauwelijks bewegen en alleen door veel en vaak van camerastandpunt te wisselen kan geloofwaardig gemaakt worden dat Lancelot daadwerkelijk met het beest vecht. 

Verder wordt ook de seksuele transgressies (Uther die de vorm van Gorlois aanneemt om Arthur te verwekken bij de vrouw van Gorlois en Arthur die bij zijn zus (of tante) zoon Mordred verwekt) die de basis zijn voor de uiteindelijke ondergang van het hof van Arthur hier ook weer niet benoemd. Kennelijk toch nog te gevoelig om op film te laten zien. 

Dus...alleen kijken wanneer je een zwak hebt voor bekende acteurs in hun jonge jaren, of eens hard wil lachen.