Spookhuis

De niet-meer-zo-intelligente-lockdown houdt me nog steeds binnen. Dan kan ik me alleen maar wenden tot papieren vrienden. Gelukkig blijft de bibliotheek gewoon leveren. Een tijdje geleden heb ik gegriezeld bij We hebben altijd in het kasteel gewoond van Shirley Jackson. En naar aanleiding daarvan heb ik haar meest beroemde boek er maar eens bij gepakt, The Haunting of Hill House (1959)

. 

The Haunting of Hill House is het griezelverhaal dat spookhuizen op de kaart heeft gezet en het is meerdere keren verfilmd (in 1963, in 1999 en onlangs nog als Netflixserie). Genoeg redenen om het er eens bij te pakken dus. En voortaan alleen nog maar in een zielloze vinex-wijk te gaan wonen. 

Spoilers

Hill House is een groot landhuis ergens in de Verenigde Staten van Amerika en het heeft een sinistere reputatie. Dr. John Montague doet onderzoek naar bovennatuurlijke fenomenen en wil Hill House onderzoeken. Hij nodigt daarvoor twee dames uit, Eleonora Lance en Theodora (geen achternaam). Verder maakt Luke Sanderson, de enige erfgenaam van de Sanderson familie en degene die in de loop der tijd Hill House zal erven, ook deel uit van de groep. 

Een voor een arriveren deze mensen in Hill House en meteen merken ze allen dat er iets ernstig mis is met het huis. Maar dapper gaan ze toch door met het onderzoek dat Dr. Montague voor ogen heeft. eerst vertelt hij over de voorgeschiedenis van het huis. De eigenaar was Hugo Crain, die het ook heeft laten bouwen. Maar hij werd achtervolgd door tragedies, twee van zijn echtgenotes overleden voor zij een voet over de drempel konden zetten, een derde wilde het huis nooit betreden. Zijn twee dochters maakten na zijn dood ruzie over wie het huis zou erven. En uiteindelijk ging het naar een vriendin van één van de twee en zo kwam het in handen van de Sanderson - familie. 

De achtergrond maakt het huis al naargeestig, maar er is meer. De indeling van het huis is vreemd en verwarrend. Er zijn kamers in kamer, waar nooit daglicht komt, er zijn kamers waar veel meer deuren dan nodig op uitkomen en alles lijkt schots en scheef. De onderzoekers voelen zich zeer slecht op hun gemak in het huis. En dan moeten de echt vreemde fenomenen nog beginnen. 

Wanneer de bezoekers langer blijven, slaan deuren dicht en verplaatsen meubels uit zichzelf. Er verschijnen dreigende teksten op de muren en er lijkt iemand op muren en deuren te bonken. In de tuin gebeuren ook vreemde dingen. De onderzoekers worden steeds angstiger en gedragen zich steeds vreemder. Vooral Eleanor lijkt het slachtoffer te zijn van het huis, maar lijkt dat ook steeds minder eng te vinden. 

Uiteindelijk komt alles tot een climax en moeten de onderzoekers het huis verlaten. Het huis blijft achter, steeds verder wegzakkend in het kwaad, terwijl de onderzoekers hun leven weer op moeten pakken. 

Conclusies

Whew! Geen wonder dat dit een klassieker is. Het verhaal is kort, maar grijpt je meteen bij de strot. Voor je het weet wordt je meegezogen in de claustrofobische situatie in het huis en leef je mee met de angsten en zorgen van de onderzoekers.

En het gaat niet alleen om de enge dingen die gebeuren in het huis. Maar ook de relaties tussen de onderzoekers worden door hun ervaringen meteen onder druk gezet, met een ondertoon van onderdrukte seksuele passie. Het begint al met Theodora (geen achternaam), die duidelijk lesbisch overkomt (zelfstandig, leeft met een "vriend" van een onduidelijke gender, kunstenares). Zij start meteen een zeer innige vriendschap met Eleonora. Maar Eleonora gaat een grens over en begint alerlei stalker-achtige plannen over samenwonen te maken. Wanneer Theodora dat afkapt, zakt Eleonora verder weg in depressie en waanzin.

Dan is er de verziekte verhouding tussen Dr. Montague, zijn vrouw en haar "vriend" Arthur. Mevrouw Montague komt haar man bezoeken, met haar jongere vriend op sleeptouw. Het is overduidelijk dat deze blaaskaak de minnaar is van Mevrouw Montague en dat Mevrouw Montague geen enkel respect heeft voor haar man of zijn werk. En Dr. Montague is ook niet in staat om zijn vrouw of haar minaar de toegang te weigeren. 

En tot slot is het huis in handen gekomen van de Sanderson familie, doordat de oudste, ongetrouwde Crain - dochter een inwonende "vriendin" had, aan wie zij te zijner tijd het huis naliet. Over de protesten van de gehuwde jongere Crain - dochter. En ook vader Crain hield er een vreemde moraal op na, met een eigen, gruwelijk geïllustreerde bijbel voor zijn twee dochters.

  

Dan is er nog een thema van psychische problemen. Eleonora heeft genoeg om depressief en waanzinnig over te zijn. Als jong kind en jong-volwassene moest zij zorgen voor haar zieke (en mishandelende?) moeder. Daarna werd zij overheerst door haar zus en zwager. Ze kan zich niet herinneren ooit gelukkig te zijn geweest en ze heeft nauwelijks een eigen persoonlijkheid en klampt zich op een ziekelijke manier vast aan Theodora en Luke. En daarmee is zij het meest kwetsbaar voor de invloed van het huis. 

En tot slot wordt nou nooit duidelijk wat er werkelijk gaande is. Is het huis kwaadaardig en onderneemt het zelf actie om mensen gek te maken? Of doen de onderzoekers (Dr. Montague? Eleonora?) het zelf? Hoeveel van de acties in het huis zijn echt en hoeveel gebeuren er in het hoofd van Elenora?

Voor mij geen verlaten villa's meer, doe maar een vinex - wijkje.