Cross of Iron

Vriend S. vond dat wij iets aan onze culturele vorming moesten doen, door het kijken van de film Cross of Iron. Deze film is uit 1977 en is van Sam Peckinpah. In de belangrijkste rollen zien we James Coburn (The Magnificent Seven), James Mason (the Boys from Brazil, Evil under the Sun) en Maximilian Schnell (A Bridge too Far). Verder zien we ook David Warner (The Hogfather) en Senta Berger. 

Cross of Iron

Deze film is gebaseerd op een boek, Das Geduldige Fleisch van Willi Heinrich, zelf een veteraan van het Oostfront. Het is daarmee een grimmig verhaal. 

Spoilers

De film begint aan het Oostfront. De strijd om de Caucasus is losgebarsten en het leger van Nazi - Duitsland heeft land ingenomen op het Taman - schiereiland. De Sovjets laten dit er natuurlijk niet op zitten en proberen hun gebied te heroveren. 

Korporaal Steiner (Coburn) geeft leiding aan zijn eenheid en zorgt voor zijn manschappen als een vader. Zij verslaan een Sovjet - eenheid en keren met een piepjonge krijgsgevangene terug naar hun basis, waar Kolonel Brandt (Mason) hen opwacht. Kolonel Brandt heeft zijn eigen problemen. Een ambitieuze Kapitein, Stransky (Schnell) heeft gevraagd om overplaatsing naar het Oost - front. Hij wil glorie behalen, het liefst in de vorm van een IJzeren Kruis. Dat kan alleen aan het Oost - front. Stransky wurmt zich meteen in de commandostructuur in, en blijkt een arrogante zak te zijn, die zijn ondergeschikten alleen ziet als een middel tot een doel. 

Ondertussen vonden de Sovjets de aanval van Korporaal Steiner op hun positie maar niks en gaan in de tegenaanval. Die verloopt dramatisch. Juniore leden van het leger gaan dood, Steiner raakt ernstig gewond en Stransky blijkt een lafbek eerste klas. Maar de aanval van de Sovjets is niet alleen kommer en kwel. Steiner raakt gewond en mag revalideren in een rustig hotel, met nog een vriendelijke verpleegkundige/ minnares. 

Wanneer zijn ondergeschikten weer terug gaan naar het front, kan Steiner hen niet achterlaten en gaat mee. Aan het front blijkt dat Stransky alle eer en glorie (en een IJzeren Kruis?) wil claimen van een dramatische tegenaanval. Maar die werd niet geleid door Stransky, maar door de dapper omgekomen Meyer. Steiner is de enige die met zijn getuigenis uitsluitsel kan geven, maar hij wil nadenken over zijn antwoord. Ondertussen moet hij weer op een missie. 

Tijdens deze nieuwe missie gaat alles dramatisch fout. De Sovjets rukken weer op en Steiner en zijn groep zitten vast achter de vijandelijke linies en zijn afgesneden van ondersteuning. Dapper proberen zij hun weg naar huis te vinden. Eenmaal aangekomen bij de Duitse linies, wil Stransky van deze lastpost afkomen en hij laat zijn eigen mannen denken dat Steiner en zijn groep Sovjets zijn. Zij worden een voor een gedood en uiteindelijk is het alleen Steiner en twee van zijn laatste manschappen die de Duitse linies weten te halen. 

Ondertussen rukken de Sovjet troepen ook weer op. De Duitse positie is onhoudbaar geworden en de Duitsers trekken zich terug. En Steiner laat aan Stransky zien hoe je een IJzeren Kruis verdiend. Door de strijd juist in te gaan. 

Conclusie

Dit is wel een hele heftige en deprimerende film. Je weet van het begin af aan al dat het Oost front een enorme slachtpartij gaat worden. En dat gebeurt ook. Iedere keer moeten de Duitsers meer terrein opgeven, meer verliezen incasseren en meer vrienden begraven. En niet alleen zijn de Sovjets geduchte tegenstanders, ook in de eigen gelederen is niet iedereen te vertrouwen. En alleen Steiner lijkt een man met enige morele integriteit te zijn. 

En als je dan de hele film bent meegesleept door de avonturen van de nobele Steiner, meeleeft met hem en zijn manschappen, die hun dood tegemoet gaan, word je eraan herinnerd dat dit Nazi's zijn (de meesten niet heel ideologisch gedreven), en dat het goed is dat ze verslagen worden. Want ze streven een absolute horror na. 

Deze film mag je niet missen. Maar misschien niet meteen voor het slapengaan.