Ashanti

In een winkel werd ik getroffen door de cover van de DVD-box van Ashanti (1979, ook bekend als Ashanti, Land of No Mercy), met een indringend kijkende Michael Caine (The Dark Knight, The Dark Knight Rises, A Muppet Christmas Carol) op de voorkant. Verder zag ik ook de namen van Richard Fleischer (20.000 Leagues under the Sea) als regisseur en acteurs als Omar Sharif (Lawrence of Arabia, Doctor Zhivago) en Peter Ustinov (Spartacus). Dit kan toch geen miskoop zijn, dacht ik nog.

Kijk die indringende blauwe ogen!

Maar daar bleek ik het toch mis te hebben! Dit is een film die van allerlei zorgwekkende vooroordelen aan elkaar hangt en ondertussen pretendeert een ware weergave van een gruwelijk, mensenrechten schendend, internationaal probleem te zijn.

Spoilers

In de grond is dit een heel eenvoudig verhaal. Een lief dokters-koppel (Caine en Johnson) werkt voor de WHO en vaccineren mensen in diep donker Afrika. Wanneer het werk gedaan is, fotografeert Dr. David Linderby de Senufo die hun lokale dansen ten beste geven. Ondertussen gaat Dr. Anansa Linderby even zwemmen in een nabijgelegen meer. Ze wordt natuurlijk prompt ontvoerd door wat enge mannen. 

En dan begint een lange achtervolging. Anansa wordt door slavenhalers onder leiding van Suleiman (een hele enge Ustinov) van Noord-westelijk Ghana door de Sahara helemaal naar Saudie Arabië vervoerd.
(Algauw een tripje van meer dan 5.000 km. Als we uitgaan van 25 km per dag afleggen, vanwege de barre omstandigheden, de ketenen en het feit dat er kinderen mee zijn, zullen ze er dus meer dan 200 dagen over doen). 

Ondertussen zet Dr. David Linderby de achtervolging in om zijn vrouw terug te krijgen. Men ontkent het bestaan van moderne slavenhandel, er zijn conflicten met buurlanden, dus overheden kunnen niet ingrijpen, de Sahara is wel heel erg heet. Maar Dr. Linderby houdt vol. Hij weet hulp te krijgen van mensen die strijden tegen de slavenhandel (Harrison) en die met een helicopter de achtervolging in kunnen zette (Holden). Nog later treft hij ook Malik (Bedi), die eerder al zijn vrouw en kinderen verloor aan Suleiman en leeft voor wraak.

Ondertussen heeft de andere Dr. Linderby het ook niet makkelijk. Ze is geketend, wordt constant bedreigd met geweld (fysiek en seksueel), krijgt te weinig te eten en te drinken en moet lopen in de hitte. Haar mede-slaven berusten in hun lot, maar Anansa blijft zich verzetten. Een ontvoerd jongetje (die tussen neus en lippen door even seksueel wordt misbruikt) is eigenlijk een heksendokter en weet met een gestolen bot en een spreuk een van de slavenhalers te doden. Daarna weet Anansa ook voor korte tijd te ontsnappen.

Maar uiteindelijk wordt Anansa dan toch verkocht aan een rijke Sjeik (Sharif). Net voor zij het Afrikaanse continent verlaat per boot, weten Dr. Linderby en Malik haar te bevrijden. En gelukkig loopt alles toch nog goed af. 

Conclusie

Man, geen wonder dat Michael Caine dit onder de top 3 van zijn slechtste films schaart! Dit is gewoon een ordinaire exploitation-film met een sausje van rechtvaardigheid erover heen, zodat het publiek zich iets meer kan overgeven aan onaangename wraakfantasiën. 

Brrr!

De film deed mij denken aan The Witchfinder General, een film over de gruwelijkheden van de burgeroorlog en heksenvervolgingen, die niet meer waren dan een excuus om heel veel seks en geweld op het filmdoek te kunnen brengen. Zo ook hier. De gruwelijkheden van de slavenhandel zijn niet meer dan een kapstok om Johnson (een beroemd fotomodel indertijd) rond te laten lopen met een zweterig lichaam in te weinig kleren, terwijl allemaal enge, niet-blanke mannen zich aan haar verlustigen. En haar dappere blanke man, kan alleen maar woedend zijn. 

Exploitation ten top. 

Een mooi voorbeeld is deze, wat bekendere filmposter. De enige persoon die herkenbaar is afgebeeld, is Johnson. Maar dat moet dan natuurlijk wel geketend, halfnaakt en gekweld. Maar men heeft niet de moeite genomen haar naam ook daadwerkelijk op de poster te zetten. Dat is voorbehouden aan de mannen!

En dan het racisme! De (meeste) blanke mannen zijn natuurlijk dapper, eerlijk oprecht. Zij zijn geshockeerd door het bestaan van slavenhandel. Dan komen de Arabische mannen. Dat zijn de laaghartige, onbetrouwbare, rovende, moordende en verkrachtende slavenhalers. Zij zijn wreed (Jamil) en gewelddadig (Malik) en worden gedreven door hun lusten (Jamil, Sjeik Hassan). Maar zij hebben dan nog wel de impulsen om de situatie naar hun hand te zetten. En sommigen zijn in staat tot dapperheid (Malik) en lange termijn planning (Suleiman) en kennen misschien zelfs enige beschaving (Sjeik Hassan).
De zwarte mensen staan helemaal onderaan. Zij zijn eigenlijk niets anders dan speelbal van de omstandigheden. Zij zijn eigenlijk niet in staat om voor zichzelf te zorgen (vandaar de hulp van WHO). Zij zijn niet in staat om hun eigen bevolking te beschermen tegen slavenhalers (Anansa en een ander meisje worden praktisch uit het dorp zelf geroofd). Zij verzetten zich ook niet tegen een beroerde situatie. De zwarte slaven sjokken hun lot tegemoet en de zwarte bevolking en zwarte overheidsdienaren doen niets tegen de constante roof van hun eigen bevolking. Wanneer een zwarte vrouw eenmaal is verkocht aan een Arabische sjeik schikt zij zich in haar lot. Ook zijn zwarte mensen zo mogelijk nog perverser dan Arabische, het was een zwarte slavenhaler die de zwarte jongen seksueel misbruikte. 

Deze indeling van huidskleur en morele corruptie doet mij denken aan de indeling die ik terugzag in The Sheik. Daar werd ook duidelijk onderscheid gemaakt tussen Blanke mensen, Arabieren en Zwarten. En hoe donkerder je vel hoe gewelddadiger. Dat geeft in de 21e eeuw toch echt wel een nare smaak in de mond.

Maar we zijn er nog niet. Het geweld, mensen, het geweld! Dr. Anansa Linderby wordt vakkundig in elkaar geslagen. Mensen worden geketend, worden over enorme afstanden verplaatst. Mannen en vrouwen worden continu bedreigd met (dodelijk) geweld. Een overduidelijk minderjarige jongen wordt seksueel misbruikt. Ook voor de vrouwen is seksueel misbruik een constante dreiging.

Verder zijn de acteurs ook maar matig. Caine acteert ernstig onderkoeld. Het duurde echt even voor ik doorhad dat hij getrouwd was met de andere dokter. Ustinov probeert een hele nare schmierende slavenhaler neer te zetten, maar red het net niet helemaal. En verder acteren vooral de mensen in de bijrollen wat houterig.

Het enige pluspunt aan deze film zijn de prachtige locaties. Maar dat is niet voldoende om de film te redden.