Rebecca

Onlangs keek ik weer een klassieker met Sander, Rebecca (1940) van Alfred Hitchcock. Deze film is naar een boek van Daphne du Maurier, dat ik lang geleden ook eens gelezen heb. Ik weet dat ik me toen heel erg ergerde aan de hoofdpersoon. Deze verfilming is met acteer kanonnen uit deze tijd als Laurence Olivier (Brideshead Revisited), Joan Fontaine (zus van Olivia de Havilland) en Judith Anderson (The Ten Commandments).

Spoilers

De film opent met het leven van een jonge, anonieme gezelschapsdame (Fontaine) die met haar werkgeefster, Mw. Van Hopper (Bates) tijd doorbrengt in Monaco, waar wel meer rijke mensen overwinterden in deze tijd. Daar weerhoudt de hoofdpersoon een man (Olivier) ervan om zelfmoord te plegen. Als snel krijgen ze een relatie en kort daarna moet de hoofdpersoon bedenken of ze met haar werkgeefster naar New York wil vertrekken of wil trouwen met Maxim de Winter. Ze kiest voor een huwelijk. 

Wanneer de nieuwe Mw. De Winter zich installeert in het huis van haar nieuwe man, wordt al vrij snel duidelijk dat Rebecca, de eerste, overleden Mw. De Winter nog zeer aanwezig in het huishouden. Zij was een sprankelende, overheersende persoonlijkheid. De nieuwe Mw. De Winter wordt steeds onzekerder. Haar nieuwe man lijkt haar initiatieven af te keuren, Mw. Danvers de huishoudster steekt niet onder stoelen of banken dat Rebecca een veel betere partner en vrouw des huizes was.
Wanneer de nieuwe Mw. De Winter bijna bezwijkt onder de druk om een perfecte echtgenote en vrouw des huizes te zijn, vindt er een scheepsramp plaats. Deze werpt een nieuw licht op de eerste scheepsramp, waar bij Rebecca de Winter omkwam. Een diepgravend politie onderzoek vindt plaats. Heeft Maxim zijn eerste vrouw vermoord?

De spanning blijft oplopen, maar uiteindelijk komt alles toch nog goed. Rebecca bleek te lijden aan ongeneeslijke kanker. Het verdachte ongeluk met haar boot wordt gezien als een zelfmoord en Maxim en de nieuwe Mw. De Winter zijn vrij om aan hun leven te beginnen. Maar dan steekt Mw. Danvers het landgoed van de De Winters in de fik.

Conclusies

Dit is wel een heel aangrijpende film. De jonge, naïeve hoofdpersoon wordt bedolven onder de druk van haar omgeving. Eerst haar werkgeefster, dan haar man en de geest van zijn eerste echtgenote. Dan volgt de druk van een moordonderzoek met haar man als hoofdverdachte, als hij de gevangenis in verdwijnt, heeft zij niets meer. En uiteindelijk zijn zij en haar man hun huis kwijt. En hoe langer de film voortgaat, hoe onzekerder het arme kind wordt.
Verder is het vreemd om te zien dat deze film slechts één jaar na Gone with the Wind uitkwam, beiden uit de stal van David Selznick., maar toch zo verschillend zijn. Waar Gone with the Wind een enorm dramatisch spektakelstuk is met veel verschillende karakters, enorme sets en een dramatisch verhaal, is Rebecca heel ingetogen, met eigenlijk maar drie karakters. En het verhaal gaat over twee partners die een nieuw evenwicht in een relatie moeten vinden.
Daarnaast maakt het gebruik van zwart/wit film en het gebruik van schaduwen deze film ook bijzonder. De hoofdpersoon lijkt, zeker in het begin, helemaal te bezwijken onder de druk die op haar wordt gelegd. En dat wordt verbeeld in de schaduwen van trappen, gordijnen en bomen die de hele tijd over haar heen vallen.

Dan is er natuurlijk ook nog de hele lesbische ondertoon met Mw. Danvers. Rebecca en Mw. Danvers waren werkgever en werknemer, maar Mw. Danvers had toch een obsessive relatie met Rebecca. Niemand kan ooit in haar schaduw staan, haar spullen blijven na haar dood onaangeraakt, als een altaar voor de overledene. Ook hoe Mw. Danvers aan de bontjassen en het ondergoed van Rebecca zit is ronduit eng.

Tot slot blijf je je met moderne ogen zorgen maken om de jonge hoofdpersoon. Als gezelschapsdame van Mw. Van Hoppper wordt ze volledig ondergesneeuwd. Later is haar echtgenoot niet veel beter, hij ziet haar als een jong, dom ding en steekt dat niet onder stoelen of banken. En wanneer hij wordt beschuldigt van moord, is ze tevreden. Het betekent dat haar man tenminste niet van de vorige vrouw houdt, maar van haar. Eh, ik vraag me dan toch af wat hij met me doet, als ik hem een keer teleurstel.

Een aangrijpende en beklemmende film, kijk zeker eens wanneer je de kans krijgt.