The Last Duel

Laatst was ik jarig en Sander nam me mee naar The Last Duel (2021) van Ridley Scott en met Matt Damon (Behind the Candelabra), Adam Driver (BlackkKlansman) en Jodie Comer in de belangrijkste rollen. Verder zagen we ook nog Harriet Walter, Ben Affleck en Nathaniel Parker (Stardust, Vanity Fair). 

Het verhaal is waargebeurd, alle belangrijke hoofdpersonen hebben echt bestaan. Het duel was meer een Godsoordeel door middel van een tweegevecht, dan een echt duel. Dus er ging ook een soort van rechtszaak aan vooraf. En Ridley Scott brengt dit allemaal erg bloederig in beeld. 

Spoilers

Deze film is heet van de naald, dus kijk uit. 

In de film volgen we de verhalen van de drie belangrijkste personen, Jean de Carrouges (Damon), Jacques le Gris (Driver) en Marguerite de Carrouges (née De Thibouville) (Comer). Het grote conflict is tussen de mannen Jean en Jacques, twee jeugdvrienden, hoewel ze de laatste jaren uit elkaar gegroeid zijn. Marguerite is getrouwd met Jean. Zij beschuldigt Jacques ervan dat hij haar in haar eigen huis heeft verkracht en nu willen Jean en zij gerechtigheid. Maar Jacques is veel rijker en heeft betere connecties, dus een rechtszaak zal weinig succes hebben. Vandaar dat Jean om toestemming vraagt voor een tweegevecht, zodat God dan een overwinnaar kan aanwijzen. 

De film laat de vriendschap, de verkrachting en de rechtszaak erna zien vanuit de perspectieven van Jean, Jacques en Marguerite. En dan blijkt (Rashomon - style) dat iedereen hele verschillende herinneringen heeft aan de gebeurtenissen. Wie heeft er gelijk? Wat is er werkelijk gebeurd? 

Jean de Carrouges ziet zichzelf als een echte strijder, wat onbehouwen misschien, maar wel oprecht in zijn wens om goed te zorgen voor zijn mensen en zijn vrouw. Ook is hij erg loyaal aan zijn heer, de Comte Pierre de Alençon (Affleck) en zijn Koning Charles VI (Lawther) en hij verwacht dat hij daarvoor beloond zal worden, zoals zijn vader daar ook voor beloond werd. Wanneer dat in de loop vna zijn leven niet uitkomt, wordt hij steeds bozer op iedereen. 

Jacques le Gris is wat slimmer en beter opgeleid dat zijn vriend Jean de Carrouges. Hij ziet dat de echte winst te behalen is door de juiste vrienden te maken, hen verder te helpen en daarmee ook zichzelf. Hij kan lezen, schrijven en rekenen en is daarmee een kundig boekhouder, waardoor hijzelf en Comte Pierre de Alençon snel rijker worden. Hij voelt een oprechte vriendschap voor Jean de Carrouges, maar ziet ook hoe deze steeds zijn eigen glazen ingooit met zijn onbehouwen gedrag. 

Marguerite is jong, mooi en hoogopgeleid, maar niet meer dan een speelbal van de ambities van haar vader en de mannen om haar heen. Ze wordt uitgehuwelijkt aan Jean de Carrouges, die alleen geïnteresseerd lijkt in de bruidsschat die zij meeneemt en de erfgenaam die zij kan leveren. Andere zaken waar zij goed in is, worden niet gezien of gewaardeerd. Ook Jacques le Gris gedraagt zich ongepast naar haar toe, maar haar man ziet het niet eens. 

Uiteindelijk leidt dit allemaal tot een bijzonder nare verkrachtingsscene en de nasleep ervan is niet veel beter. Marguerite wordt niet geloofd. Voor de wet is haar verkrachting niet het probleem, maar het feit dat Jacques bezit van Jean bezoedeld heeft. Mensen zetten Marguerite onder druk om alles maar met de mantel der liefde te bedekken. Ondertussen stuurt Jean de Carrouges aan op een tweekamp om zijn gelijk te halen, maar als het misgaat is hij dood en zal zijn vrouw ook verbrand worden als iemand die een valse getuigenis heeft afgelegd. 

Conclusie

Dit is een zeer imposante film en er is veel moeite gedaan om de late middeleeuwen in Frankrijk met aan de ene kant alle poespas en luxe, en aan de andere kant ook de bruutheid in beeld te brengen. De gevoerde oorlogen zijn smerig, mensen zonder geld of invloed hebben nauwelijks mogelijkheid om hun recht te halen en vrouwen worden aan alle kanten gruwelijk onderdrukt. Verder is de Pest ook nog niet zo lang geleden door het land geraasd en houdt her en der nog steeds huis, de bovenklasse heeft moeite zich aan te passen aan de veranderende economische situatie. 

De Rashomon - stijl werkt ook goed. De verschillende interpretaties van dezelfde gebeurtenissen laten zien dat het allemaal nog niet zo eenduidig is altijd. En Jacques le Gris denkt dus oprecht dat Marguerite in hem geïnteresseerd is, terwijl zij denkt dat ze gepast beleefd en vriendelijk is naar een machtige man, waar haar echtgenoot maar beter geen ruzie mee kan krijgen. Een fenomeen dat ook in de echte wereld onderzocht is. En later denkt Jacques dan ook dat de seks die hij met Marguerite heeft van haar kant vrijwillig is, ondanks dat hij met leugens haar huis binnen moet komen, haar in haar huis moet achtervolgen, haar moet vastgrijpen en naar het bed moet sleuren. Een fenomeen dat ook in de echte wereld onderzocht is. 

Maar de verkrachting door Jacques is niet eens een heel extreem probleem in het leven van Marguerite. Door haar ogen is haar huwelijk met Jean ook niet zo heel succesvol. Hij is in bed en in hun huwelijk net zo bruut als op het slagveld. Ze moet een erfgenaam leveren, daarvoor is veel seks noodzakelijk en volgens middeleeuwse medische theorieën moet Marguerite ook een orgasme krijgen om zwanger te kunnen worden. Maar daar doet Jean weinig moeite voor. 

Al met al een prachtige film, met een vrij deprimerende boodschap. Al mijn ideeën over dappere ridders en hoofse liefde zijn het raam uit.