Us

Uit de Bieb van Malden hebben we laatst Us (2019) gehaald. Een paar jaar geleden zagen we Get Out! van regisseur Jordan Peele. Die film maakte zo een indruk op ons dat we deze regisseur sindsdien in de gaten houden. Dus toen zijn nieuwste film met de eveneens indrukwekkende Lupita Nyong'o (Black Panther) uitkwam, stond hij meteen hoog op ons lijstje. In deze film zien we ook Winston Duke (Black Panther) en Elisabeth Moss (High Rise). 

Spoilers

Het verhaal zit ingenieus in elkaar, dus blijf opletten. 

We beginnen met wat bevreemdende beelden van heel veel konijnen in veel te kleine hokjes, zoals in een medisch test-lab, nooit leuk natuurlijk. Maar dan gaan we over naar jaren '80 waar we de jonge, zwarte Adelaide (Curry) zien, die met haar ouders een kermis bezoekt in Santa Cruz. Haar ouders worden in beslag genomen door hun eigen sores en letten niet op, terwijl Adelaide afdwaalt en een spookhuis vol met spiegels inloopt. Daar komt zij haar dubbelganger tegen. 

In de huidige tijd is Adelaide opgegroeid tot een volwassen vrouw (Nyong'o), die met haar man Gabe (Duke) en kinderen Zora en Jason op vakantie gaat. Ze gaan weer naar Santa Cruz, maar dit keer brengt hun bezoek nare herinneringen boven bij Adelaide en ze gedraagt zich steeds gespannener en nerveuzer. Het contact met hun witte vrienden Josh (Heidecker) en Kitty Tyler (Moss) helpt ook niet. Deze zijn een stuk rijker, maar ook vervelender. Er is een soort competitie gaande tussen Josh en Gabe en het huwelijk tussen Josh en Kitty functioneert alleen maar met heel erg veel alcohol. 

Die avond vertelt Adelaide wat meer over wat haar is overkomen in Santa Cruz en hoe lang zij daar als kind last van heeft gehad. Zij denkt dat er een dubbelganger van haar rondloopt. Gabe neemt het allemaal niet zo serieus en slaat daarmee de plank volledig mis. Dan blijken er mensen rond het huis te scharrelen, die binnen willen komen. 

Deze mensen zijn exacte kopieën van het gezin van Adelaide en Gabe. Maar een stuk animalistischer en wilder. De vrouw van het stel, Red (ook Nyong'o) legt uit dat er onder de grond door heel de Verenigde Staten kopieën zijn van mensen, klonen. Deze klonen zitten vast aan de originelen, via hun ziel en zijn daarmee gedwongen het leven van hun tegenhangers na te doen. En Red wil daar nu een einde aan maken. 

De klonen willen de leden van de echte familie delen. En dit leidt tot veel spannende achtervolgingen en gevechten. En deze gevechten vinden niet alleen plaats bij de familie Wilson, maar bij alle families. Ook de Tylers worden afgeslacht door hun kloon-zombies. 

De Wilsons proberen weg te vluchten, maar eindigen uiteindelijk weer bij de kermis van Santa Cruz, waar het allemaal begonnen is. Red heeft Jason ontvoerd en meegenomen naar de ondergrondse tunnels. En Adelaide zet de achtervolging in. In de sinistere tunnels, vol konijnen, komt het tot een confrontatie tussen Adelaide en Red. En Adelaide weet uit de tunnels te komen, met Jason en weg te vluchten met haar gezin. De hele VS lijkt last te hebben van de klonen. Hoe zal dit eindigen en hoe zit het werkelijk?

Conclusie

Dit is weer een prachtfilm van Jordan Peele, die natuurlijk met Get Out ook al zo een indruk maakte. Het verhaal is doodeng en speelt ook in op allerlei volwassen angsten. Wat als je zo veilige leventje zo kwetsbaar is? Het ene moment ben je lekker op vakantie met je gezin, het volgende moment vecht je voor je leven als een stel griezels je huis binnendringen. Trauma's van vroeger kunnen zomaar weer de kop opsteken en je leven en dat van je gezin op hun kop zetten. 

En Jordan Peele zou Peele niet zijn als hij met zijn film niet ook allerlei sociale zaken zou willen aanstippen. Zo is de overheid wel weer heel sinister en voert zij geheime experimenten uit op haar burgers, maar is het doel niet duidelijk. Wilden zij extra goedkope werkkrachten in de vorm van de klonen of wilden zij de "normale" mensen beïnvloeden door middel van de klonen. De klonen zijn duidelijk achtergebleven in hun ontwikkeling, ze kunnen niet praten en gedragen zich beestachtig. Maar is dat omdat zij als kopieën van echte mensen gewoon minder "goed" zijn? Of komt dit door het feit dat zij aan hun lot zijn overgelaten in de donkere kelders onder de VS, levend van konijnenvlees?

Uiteindelijk zien we dat de klonen die bovengronds zijn gekomen en masse vernietigd worden door de overheid. Was de revolutie van Red dan voor niets?

Maar de klonen zijn ook gruwelijk slachtoffer. Zij zijn gedwongen alle handelingen van hun "originelen" na te doen. Ook als zij daar, zoals Red, geen zin in hebben. Zo heeft Red twee kinderen moeten krijgen van de kloon van Gabe, maar het is duidelijk dat deze kloon een woeste barbaar is, in tegenstelling tot de wat suffige, maar vriendelijke Gabe. Hoeveel vrijheid hebben de klonen dan? Is het gek dat zij in een bloederige opstand naar boven komen en hun plek opeisen?

Verder zitten er ook nog flinke spanningen in de huwelijken die we zien. Russel (Abdul - Mateen II) en Rayne Thomas (Diop), de ouders van de jonge Adelaide, zijn niet in staat om samen te werken en tijdens een kermis een oogje op hun kind te houden. Dan heeft Gabe totaal niet door dat Adelaide worstelt met ernstige trauma's uit het verleden, hij verliest zich in een competitie met de Tylers. En de Tylers kunnen elkaar helemaal niet uitstaan. Alleen alcohol en geld houden hen bij elkaar. 

Een briljante film, misschien niet zo fris als Get Out!, maar zeker erg goed.