Sander nam me mee naar de film, Frankenstein (2025) van Guillermo del Toro (Nightmare Alley, Pacific Rim). De film zat vol met bekende mensen, zoals Oscar Isaac (Dune), Christoph Waltz (She Who Must Be Obeyed, Spectre), Mia Goth, Charles Dance (Alien3, And Then There Were None), David Bradley (Hot Fuzz, Captain America: The First Avenger), Lars Mikkelsen (Sherlock), Ralph Ineson (Nosferatu (2024), The Green Knight) en nog Burn Gorman (Pacific Rim, And Then There Were None) in een kleine rol.
Frankenstein is natuurlijk gebaseerd op het fantastische en baanbrekende boek Frankenstein; or, the Modern Prometheus van Mary Shelley, dat zij schreef in 1818 (meer dan 200 jaar oud!). En het belang van dit boek en verhaal kan niet genoeg benadrukt worden. Het is een prachtig voorbeeld van (late) Gothische horror, het is een vroege vorm van science fiction, met zeer vooruitstrevende wetenschap en de morele vraagstukken die daarbij komen kijken. Het is geschreven door een vrouw in een tijd dat dat niet gebruikelijk was. En het verhaal is talloze maken verfilmd (121 hits op de IMDB) en geparodieerd (en hier besproken, Young Frankstein, Bride of Frankenstein).
Mensen, ik meen het, als je niet weet wat je aanmoet met de lange, donkere nachten deze winter, ga dan Frankenstein lezen. Haal het bij je bieb, of pluk het van internet.
Spoilers
Deze film is heet van de naald, dus echt, op eigen risico.
De film opent op de Noordpool, waar het Deense schip Horisont is vastgelopen in het ijs. De bemanning ziet het somber in, ze zullen het schip moeten loshakken uit het ijs of anders moeten overwinteren. Wanneer zij dan bij nacht vreselijk geschreeuw horen, worden ze nog banger. Onder leiding van Kapitein Anderson (Mikkelsen) vinden ze Viktor Frankenstein (Isaac) op het ijs. Hij is zwaargewond en ze nemen hem aan boord.
Een gruwelijk, reusachtig monster achtervolgt hen en probeert het schip te beklimmen. Wanhopig probeert de bemanning hem af te weren. Maar uiteindelijk moet de Kapitein met een enorme blunderbus het monster zo hard neerschieten dat hij door het ijs zakt.
Aan boord vertelt Viktor Frankenstein zijn verhaal een Kapitein Anderson.
Terugblik van Viktor Frankenstein
De jonge Viktor groeit op met eens strenge vader (Dance) en een lieve moeder (Goth). Wanneer zijn moeder bevalt van zijn jongere broertje William, sterft zij. Zijn vader richt zich in de opvoeding helemaal op William en negeert Viktor volledig. Uiteindelijk sterft vader ook.
Viktor groeit op en wordt een briljant chirurg in Edinburgh, maar wordt daar van de universteit getrapt, wegens onethische experimenten op dode lichamen.
Viktor weet steun te krijgen van zijn broer William (Kammerer) en van een wapenhandelaar Heinrich Harlander (Waltz). Hij zet zijn experimenten door en krijgt ondertussen een crush op Elizabeth (Weer Goth, erg Freudiaans allemaal), de verloofde van William en nichtje van Heinrich. Elizabeth doorziet hem meteen en beantwoord zijn obsessie niet.
Viktor haalt overal en nergens lichaamsdelen vandaan en knutselt daarmee een lichaam in elkaar, dat te zijner tijd ook tot leven komt. Maar het wezen lijkt vrij weinig te kunnen en begrijpen en Viktor raakt steeds verder gefrustreerd over zijn experimenten. Maar wanneer Elizabeth het wezen ziet, lijkt zij wel contact te kunnen leggen en een intellectuele doorbraak te bewerkstelligen.
Uiteindelijk besluit Viktor Frankenstein om het product van zijn experimenten te vernietigen. Het hele gebouw gaat in vlammen op en Viktor raakt ernstig gewond. Maar zijn oersterke en waarschijnlijk onsterfelijke monster weet te ontsnappen.
Inmiddels heeft het monster zijn weg het schip op gebaand en hij komt de kajuit in waar kapitein Anderson luistert naar het verhaal van Viktor Frankenstein. Het monster heeft inmiddels leren praten en staat er nu op om zijn deel van het verhaal te vertellen.
Terugblik van het Monster
Het Monster weet zijn ontsnapping uit het ontploffende laboratorium van Viktor Frankenstein te overleven. Hij vindt zijn weg door het bos naar een boerderijtje en molen van een kleine boerenfamilie. Hij leert spreken door naar hen te luisteren. Verder doet hij in het geheim klussen voor hen, die veel kracht vereisen. Wanneer de meeste familieleden naar de stad vertrekken voor de winter, legt het monster contact met de achtergebleven, blinde grootvader (Bradley) van de familie. Deze leert het monster nog beter spreken en lezen.
Met zijn nieuw verworven kennis, gaat het Monster terug naar de ruïne van het laboratorium van Viktor Frankenstein. Daar leert hij over zijn afkomst als wetenschappelijk experiment. Maar hij leert ook de naam en het adres van zijn maker. Hij heeft meteen een nieuwe missie, zijn maker opzoeken.
Net op het moment dat William met Elizabeth wil huwen en Viktor ten onder gaat aan de depressie over zijn mislukte levensmissie en het feit dat de enige vrouw waar hij ooit wat voor voelde, liever met zijn kleine broertje trouwt.
De komst van het Monster maakt deze gespannen dag nog een tandje erger en het eindigt in een bloedbad waarbij William en Elizabeth omkomen nog voor het huwelijk voltrokken wordt en het Monster wegvlucht, terwijl een zwaargewonde Viktor Frankenstein de achtervolging inzet. En het eindigt allemaal op het poolijs, waar ze dan ook Kapitein Anderson en de Horisont tegenkomen.
Wanneer Viktor Frankenstein dan uiteindelijk echt sterft aan zijn verwondingen, sluit hij toch vrede met het Monster en zijn enige nakomeling. Het Monster verlaat het schip en gaat op zoek naar een nieuwe plek voor zichzelf in de wereld. En kapitein Anderson ziet in dat hij zijn obsessie met de pool los moet laten en zet koers naar huis.
Conclusie
Dit is zoals Gothische Horror in de film moet zijn. De omgeving is naast de hoofdrolspelers van dit drama een karakter op zich. Het begint al met de gruwelen van het poolijs en de dreiging om een hele winter door te moeten brengen in de kou en duisternis. Dan is er nog het waanzinnig laboratorium van Viktor Frankenstein, waarbij de architectuur verschrikt toekijkt hoe Viktor alle wetten van de natuur met de voeten treedt. En ook de kleurige kleding van de twee vrouwen in de film lijkt een commentaar te zijn op de ambitie van de mannen.
En dan is er nog het verhaal op zich. Een man probeert alleen leven voort te brengen, niet zoals de natuur het bedoeld heeft en het loopt steeds verkeerd af. Maar koppig gaat de man maar door en door, hoeveel mensen hem ook "nee" proberen te vertellen. En het eindigt in tranen natuurlijk.
Guillermo del Toro heeft een serieuze verfilming gemaakt van het verhaal van Mary Shelley en dat is heel goed gelukt. De focus ligt niet op de horror van een monster, maar juist bij de beschaafde mannen die alles naar hun hand willen zetten om hun zin te krijgen. Ze deinzen niet terug voor onethische experimenten, grafroof en het opkopen van lijken of het roven van lichamen van (eigen!) oorlogsslachtoffers. En als het experiment dan dan niet goed loopt, hop, dan vernietig je het! En niet willen accepteren dat de fout bij jezelf lag.
Prima film, pak er zeker eens bij op een koude en donkere avond.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten