Sandokan

Tijdens mijn schaarse vrije uurtjes heb ik mij gestort op de serie Sandokan (1976). Deze TV-serie naar een serie boeken uit de laat 19e en vroeg 20e eeuw van de Italiaan Emilio Salgari, was in de jaren '70 buitengewoon populair en onlangs kon ik hem via de kringloop op de kop tikken. In de hoofdrollen kunnen we Kabir Bedi (Ashanti), Philippe Leroy, Carole André en Adolfo Celi (Thunderball) zien. De films is in het Italiaans, maar met ondertiteling prima te volgen.

Spoilers

Het verhaal van Sandokan (Bedi) is lang en uitgebreid. Hij is een verarmde prins van Borneo, slachtoffer van koloniale machinaties. Maar samen met zijn Portugese vriend Yenez (Leroy) heeft hij op het (niet bestaande) eiland Mompracem (waarschijnlijk Kuraman) een piratenbasis gebouwd. Verschillende lokale groepen van Borneo hebben, zoals de Dayaks hebben zich bij Sandokan en zijn verzetsstrijd aangesloten.

Vanuit Mompracem voert Sandokan allerlei aanvallen uit op de schepen van lokale, koloniale overheersers, voornamelijk Britten. Sandokan is sluw, geslepen en heeft de trouw van de lokale bevolking. Iedere keer weet hij de Britten een stap voor te zijn.

Maar dan op een dag gaat het mis. Sandokan raakt gewond bij een gevecht met de Britten en slaat overboord. Uiteindelijk spoelt hij aan op het nabijgelegen eiland Labuan. De lokale koloniale overheerser, Lord Guillonk (Caninenberg) denkt dat Sandokan een prins van Borneo is en laat hem verzorgen door zijn nichtje Marianna (André), de Parel van Labuan. Dit was wel een heel ongelukkig idee, want Sandokan en Marianna worden verliefd op elkaar.
Sandokan heeft natuurlijk meteen een rivaal in de liefde in de vorm van Sir William Fitzgerald (Giordana). Maar nadat Sandokan laat zien dat hij als barbaarse, Maleise prins wel respect kan tonen voor Marianna en een tijger voor haar doodt, valt Marianna als een blok voor hem. Samen vluchten ze naar Mompracem.
Maar helaas het geluk van Sandokan en Marianna duurt niet lang. De schande van een hooggeplaatste, blanke vrouw, die vrijwillig in zonde samenleeft met een niet-blanke man kan natuurlijk niet getolereerd worden door de andere blanke mannen. Dus onder leiding van James Brooke, Raj van Sarawak (Celi) en met hulp van Guillonk en Fitzgerald wordt de jacht op Sandokan ingezet. Hij wordt gevangen genomen en Marianna ook, ze weten weer te ontsnappen. Ze worden achtervolgd en Marianna sterft.

Sandokan zakt weg in een diepe depressie en laat de strijd tegen de Britten voor wat hij is. Yanez probeert de strijd levend te houden, maar wordt ook in beslag genomen door de noodzaak zijn volgelingen eten te geven. Een lokale onderkoning speelt onder een hoedje met de Britse overheersers en jaagt zijn eigen bevolking tegen zich in het harnas.
Een dappere jongedame probeert Sandokan te vinden en te bewegen terug te keren naar de strijd. Zonder zijn leiderschap kan de lokale bevolking niet voldoende weerstand bieden. Uiteindelijk laat Sandokan zich overhalen en het blijkt dat hij het leven als piraat en verzetsstrijder toch wel weg gemist heeft.

Conclusie

Ik kan zien waarom deze serie indertijd zo populair was. Sandokan is een held in de stijl van Robin Hood, hij levert een dappere strijd tegen gemene overheersers en gebruikt daarbij niet alleen brute kracht maar ook zijn hoofd. Verder is de relatie tussen Sandokan en Marianna ook enorm broeierig in beeld gebracht. Er wordt nauwelijks een kus uitgewisseld, maar ze kijken elkaar wel steeds smeulend aan in woeste oerwouden en zo. 

Het verhaal wordt verder ook met veel emoties gebracht. De lokale bevolking lijdt intens onder de Britse overheersing. De Britten zijn allemaal kil en gemeen. De helden zijn allemaal dapper en knap. 

Zijn er dan geen minpunten? Jawel hoor. Er was duidelijk geen geld voor al te veel special effects, dus die zien er soms belachelijk uit. Verder wordt het verhaal soms ook wat al te traag en uitleggerig gebracht, iedere stap moet verklaard worden. Typisch voor de jaren '70, maar ik ben inmiddels wat meer tempo gewend. 

Een leuke serie om eens te kijken, maar het is ook wel erg gedateerd inmiddels. Een jaar of tien later keek ik Shaka Zulu, wat toen ook veel indruk maakte. 

De Onzichtbare Man

Nu Corona mij binnenhoudt, heb ik wat meer tijd om te lezen. En aangezien de Bieb ook dicht is, wend ik mij dan tot The Gutenberg Project, waar ik boeken die zich inmiddels in het publieke domein bevinden makkelijk kan downloaden op mijn Kindle. En zo verdiep ik mij weer eens in de klassiekers. Dit keer The Invisible Man: A Grotesque Romance van H. G. Wells. In het verleden had ik al eens The Island of Dr. Moreau gelezen en laatst keek ik natuurlijk ook The Time Machine.

Het verhaal is alweer uit 1897 en verschillende keren verfilmd (ik herinner me Hollow Man uit 2000), maar een waarschuwing is toch op zijn plaats.

Spoilers 

Het verhaal opent in Iping, Sussex, waar een vreemde man, Griffin, een kamer betrekt in een herberg. Daar zorgt hij met zijn vreemde uiterlijk (lange jas, hoed, verband, bril) en zijn vreemde gedrag al snel voor commentaar. Hij lijkt een soort wetenschapper te zijn. Maar hij wil ook volledig alleen zijn, en wordt erg boos wanneer mensen zijn privacy schenden. Daarnaast gebeuren er in het dorp ook steeds meer vreemde zaken. Mensen zien meubilair bewegen en horen voetstappen, terwijl er niemand te zien is. Ook wordt er geld gestolen. 

Uiteindelijk blijkt Griffin zichzelf onzichtbaar gemaakt te hebben. Alleen zijn kleren zijn te zien, vandaar de noodzaak tot lange jassen, verband en brillen. Zijn geheim en vooral zijn misdaden worden ontdekt en hij wordt verjaagd uit Iping. Hij zwerft een tijdje over de heuvels ten zuiden van Iping. 

Uiteindelijk treft Griffin een zwerver, die hij onder druk week te zetten om zaakjes voor hem te regelen. Deze zwever steelt wat belangrijke spullen voor Griffin en samen trekken zij verder. Maar de zwerver heeft al snel door dat Griffin slecht nieuws is, en vlucht weg.
Griffin heeft het zwaar. Hij is alleen onzichtbaar wanneer hij geen kleren draagt, dus hij krijgt het snel koud. Hij vlucht verder en verstopt zich uiteindelijk in het huis van ene Dr. Kemp. Dit blijkt een vroegere studie-genoot te zijn. Aan hem vertelt Griffin zijn hele verhaal. Hij deed onderzoek naar licht en reflectie en kwam zo op het idee om onzichtbaar te worden.
Terwijl Griffen praat tegen Dr. Kemp wordt wel duidelijk dat met onzichtbaar worden de wat naardere karaktertrekken van Griffin de overhand kregen. Hij vernietigt zijn eigen werkt, duwt mensen omver, steelt, rooft en moord. En uiteindelijk krijgt hij waanideeën over een dictatoriale heerschappij, met hem aan het hoofd.
Dr. Kemp weet te ontkomen aan Griffin en vlucht naar de bewoonde wereld. Daar hebben mensen al snel door wat er gaande is. Griffin was dan misschien onzichtbaar, zijn daden werden wel opgemerkt. Een woedende bevolking slaat hem dood.

Conclusie

Geen wonder dat dit een klassieker van vroege Science Fiction literatuur is! Het is een beetje jammer dat de clou al in de titel weggeven wordt, maar in het eerste deel van het verhaal wordt de spanning rondom de vreemde huurder in de herberg enorm opgedreven. Als dan duidelijk wordt, wat er gaande is, verschuift het verhaal naar Griffin en wat er allemaal gebeurd is.
De motivatie en ambitie van Griffin is in het begin nog te volgen, maar na verloop van tijd wordt wel duidelijk wat al deze wetenschappelijke kennis en macht voor uitwerking heeft op zijn moreel kompas. Hij houdt steeds minder rekening met zijn medemens en alles moet wijken voor zijn onderzoek.
En dan de spanning op het einde. Zal Griffin slagen in zijn snode plannen, of zal Dr. Kemp in staat zijn om hem tegen te houden?

En verder stelt het boek ook vragen over onderzoek, ontwikkeling en verbetering van het individu tegenover de belangen van de groep. Griffin heeft een paar enorme wetenschappelijke doorbraken weten te bereiken, maar wel ten koste van zijn vader, een kat (wat is dat toch met Wells en vivisectie) en een hoop andere mensen. Aan de andere kant, hij wil deze doorbraken ook niet gebruiken om het leven van anderen beter te maken, maar alleen voor zichzelf. Hij ziet zichzelf als een groots, tiranniek leider, omdat hij onzichtbaar is. Maar of de samenleving daar echt op zit te wachten vraagt hij zich niet af.

En verder is het ook een vrij humoristisch boek. De dorpelingen van Iping worden afgeschilderd als niet al te slim en in beslag genomen door hun eigen besognes. Maar ook Griffin komt niet altijd goed weg. Hij heeft dan misschien waanideeën over machtig en rijk worden, maar zijn onzichtbaarheid veroorzaakt vaak meer problemen dan het oplost. Hij is veel ziek (want altijd bloot), kan zich niet in gezelschap begeven en heeft moeite om aan geld te komen of het uit te geven.

Dus...zeker eens lezen als je het boek te pakken krijgt. 

Casablanca

De Corona - epidemie houdt ons binnen en dat geeft me wel de kans om allerlei klassiekers te kijken, zoals Casablanca (1942) van Michael Curtiz (The Adventures of Robin Hood) en met acteerkanonnen als Humphrey Bogart, Ingrid Bergman (Murder on the Oriënt Express), Conrad Veidt (Das Cabinet des Dr. Caligari, the Thief of Bagdad) en Peter Lorre (The Raven, 20.000 Leagues under the Sea). Verder zien we ook Paul Henreid en Claude Rains (The Adventures of Robin Hood).

Gek genoeg had ik deze film nog nooit gezien. Gelukkig was hij te lenen via de Bibliotheek Gelderland Zuid. Daar heb ik wel vaker pareltjes vandaan gehaald. 

Spoilers

Het verhaal opent met wat achtergrond. WOII is al een tijdje gaande en veel Europeanen vluchten weg voor de legers van Hitler, via Vichy - Frankrijk naar Casablanca, Marokko, dat op dat moment een Frans Protectoraat is. Ook daar zijn zij niet veilig voor de machinaties van Vichy - Frankrijk en de Nazi's. Maar de vluchtelingen hopen om via Casablanca naar Lissabon te kunnen gaan en van daar naar de Verenigde Staten. 

In Casablanca woont ook Rick (Bogart), een Amerikaans burger, die een tijd in Europa heeft gewoond. Nu woont hij in Casablanca en baat een mondain een cafe uit, waar gegokt wordt. In Rick's Café Americain ontmoeten vluchtelingen, Franse ambtenaren en Nazi's elkaar. En dat trekt natuurlijk weer mensen aan die het niet al te nauw nemen met de wet. Rick is volstrekt neutraal en laat hen allemaal begaan. 

Maar de neutraliteit kan niet lang blijven. Er worden Duitse koeriers vermoord en hun papieren gestolen. Dat zorgt ervoor dat Hoge Nazi's onder leiding van Majoor Strasser (Veidt) naar Casablanca komen om uit te zoeken wat er gaande is. Lokale, corrupte Franse politiekapitein Renault (Rains) zit hier niet op te wachten, dat geeft maar onrust. Ondertussen heeft kleine crimineel Ugarte (Lorre) de belangrijke reisdocumenten gestolen en geeft ze in bewaring bij Rick. 

Dan blijkt dat een spook uit het verleden van Rick ook in Casablanca is, Ilsa Lund (Bergman), met wie hij in Parijs een stormachtige romance had. Maar zij is hier met haar man, Victor Laszlo (Henreid), een Tsjechische vrijheidsstrijder. Zij hebben de reisdocumenten van Ugarte hard nodig, het is een kwestie van tijd voor het Vichy regime hen op zal pakken en uit zal leveren aan de Nazi's. Maar Rick wil de documenten niet geven. Hij is te diep gekwetst door Ilsa. 

Zowel Ilsa als Laszlo proberen Rick om te praten, hij houdt zijn poot stijf. Maar uiteindelijk gaat Rick dan toch overstag als Ilsa hem uitlegt wat er nou gebeurde in Parijs. Zij dacht dat haar man Victor gestorven was in een concentratiekamp. Maar op de dag dat zij met Rick Parijs zou verlaten, vluchtend voor de Nazi's, kreeg zij bericht dat haar man nog leefde. Zij ging naar hem toe en na een lange reis door Europa kwamen zij nu dan in Casablanca aan. Maar eigenlijk hield zij nog altijd van Rick.
Als Victor nu niet naar de Verenigde Staten kan, zal het verzet tegen de Nazi's langzaam instorten.

En dan start er een enorme roulette van plannen. Rick laat Ilsa weten dat hij de reisdocumenten aan Victor zal geven, als Ilsa in Casablanca blijft. Aan Renault laat Rick weten dat ze de reisdocumenten kunnen plaatsen in bezit van Victor, zodat hij in handen van het regime kan blijven, en Rick en Ilsa kunnen vluchten naar de VS. Renault seint Majoor Strasser in.
Op het vliegveld van Casablanca komt het allemaal tot een uitbarsting. Rick dwingt Renault om de reisdocumenten te vergeven op naam van Dhr. en Mw. Laszlo, en Rick en Renault blijven achter in Casablanca.

Conclusie

Mijn god wat een goede film. Geen wonder dat deze film alle lijstjes aanvoert. De acteurs zijn fantastisch en geloofwaardig. De spanning loopt steeds meer op en op de achtergrond kan je de spanning voelen van alle plannen van de wanhopige vluchtelingen die vechten voor hun leven in Casablanca. Het feit dat deze film werd opgenomen tijdens WOII en dat veel van de acteurs directe ervaring hadden met vluchten voor de Nazi's naar de VS (o. a. Veidt), maakt het acteerwerk alleen maar beter.
Verder zijn de plaatjes ook erg mooi. De film is in zwart wit en overal zijn schaduwen. Donkere schaduwen hangen steeds boven Victor en Ilsa. En ook vallen er steeds strepen schaduw over Victor en Ilsa. Dat geeft een steeds drukkender sfeer die boven hun aanwezigheid hangt.

En dan het verhaal! De motivaties van iedereen zijn goed te volgen. Rick is diep gekwetst door het plotseling verdwijnen van Ilsa. Ilsa werd gedreven door liefde voor haar man. Victor wordt gedreven door nobele doelstellingen. En hoewel Victor wordt gepresenteerd als romantic false lead, is hij misschien wel de belangrijkste man voor Ilsa. Dapper en zo te horen een enorme bikkel (strijd leveren tegen Nazi's, gevangen genomen worden, meerdere keren ontsnappen uit concentratiekampen, door heel oorlogs-verscheurd Europa vluchten met zijn vrouw en de strijd nooit op willen geven). Kan Ilsa niet gewoon met beiden verder?
En zo terugkijkend is het nog maar de vraag of Ilsa zoveel van Rick houdt als hij van haar. Toen zij dacht dat haar man dood was, begon zij een affaire met Rick, maar vertelde hem nooit over haar verleden (in hoeverre was zij betrokken bij de activiteiten van haar man? Een verzetstrijder als partner is toch een wat andere commitment dan arts worden). Toen zij bericht kreeg dat haar man toch nog in leven was, verliet zij Rick op stel en sprong. Zij haalde daarna alles uit de kast om met haar man te kunnen vluchten naar de VS, maar Rick's emoties bespelen kwam pas als laatste optie bij haar op, misschien omdat haar emoties niet zo diep gingen?

Verder zitten er ook wat vreemde homo-erotische ondertonen in het hele verhaal. Kapitein Renault maakt misbruik van de vrouwen van de mannen die hij arresteert. Maar de suggestie wordt gewekt dat hij ook de mannen misbruikt. Verder lijkt hij ook een obsessie te hebben met Rick. En Rick lijkt kleine crimineel Ugarte op hetzelfde niveau te plaatsen als een onverwachts opduikende llsa. Wat is hier gaande?

Een briljante film, als je deze nog niet gezien hebt, is het tijd je diep te schamen. En doe er wat aan. We zitten voorlopig toch thuis. 

Lente 2020

Het is weer 21 maart geweest en dat betekent dat de lente is begonnen. Wat mij betreft is dat altijd het heerlijkste seizoen. Ik ben dan druk met zaadjes planten, spitten en inzaaien in de moestuin. En ik kan zien dat de vaste planten alweer uitlopen. De rabarber staat al flink boven de grond en kan binnenkort geoogst worden. En de bessenstruiken zitten al vol met knoppen.

Een hommel op de ribes.
Ik denk een aardhommel

Maar dit jaar wordt alles overheerst door de Corona Epidemie. Inmiddels zitten de kinderen al een week thuis van school en werken Sander en ik ook vanuit huis. En is verder alles dicht. Dus genieten van het heerlijke weer is er momenteel niet echt bij.

Gelukkig heb ik op een eerder moment wel mijn moestuintje om kunnen spitten (met veel mest) en mijn bonen in kunnen zaaien.  Dus daar hoef ik voorlopig niet meer te komen. In mijn eigen tuin is ook voldoende te doen. Restanten van vorig jaar moeten nu echt weggehaald worden en zevenblad kruipt zoals altijd, weer enorm op. En de speciale zaadjes heb ik inmiddels per post thuisgekregen. Dus die gaan binnenkort in kleine bakjes in de vensterbank, om vast te kiemen. Half mei zal ik toch wel weer naar buiten mogen?

Viooltjes in het gras

Dus ik probeer me in en om het huis te vermaken met het nieuwe jaar en ik hoop maar dat de huidige gezondheidscrisis snel voorbij is.

Het Vale Paard

En ik zag, en ziet, een vaal paard, en die daarop zat, zijn naam was de dood; en de hel volgde hem na.

Deze opwekkende zin komt uit de Bijbel (Openbaringen 6:8) en verwijst naar de Vier Ruiters van de Apocalypse. En Agatha Christie heeft een van haar boeken ook een titel meegegeven die daarnaar verwijst (The Pale Horse). En onlangs heeft de BBC deze detective roman bewerkt tot een tweedelige serie, The Pale Horse (2020) We waren al aardig onder de indruk van Dracula, dus dit wilden we ook graag zien.

In de serie zitten bekende Britse acteurs als Rufus Sewell (Pillars of the Earth, Abraham Lincoln: Vampire Hunter) en Sean Pertwee, maar ook veel frisse nieuwe gezichten, waar we nog wel het een en ander van zullen horen.

Spoilers 

Het oorspronkelijke verhaal van Agatha Christie is uit 1961, maar met dit nieuwe verhaal zijn zoveel nieuwe vrijheden genomen, dat een waarschuwing wel op zijn plaats is. 

Het verhaal opent met een overduidelijk zieke vrouw (haar haar valt uit), die wanhopig probeert een boodschap naar buiten te krijgen. Eenmaal buiten, sterft zij alsnog. Maar in haar schoen vindt de politie een lange lijst met achternamen, waaronder die van Mark Easterbrook. 

Ondertussen heeft Mark Easterbrook (Sewell) het ook zwaar. Een jaar geleden overleed zijn (veel) jongere vrouwe Delphine (Campbell), wan wie hij veel hield. Inmiddels is hij hertrouwd met de eveneens veel jongere Hermia (Scodelario) en heeft hij een affaire met (wederom veel jongere ) Thomasina Tuckerton (Gilbert). 

(Ik zie een patroon hier)

Na een nacht vol wilde passie met Thomasina wordt Mark Easterbrook wakker naast haar dode lichaam. Omdat hij geen problemen wil, sluipt hij weg. Het lichaam van Thomasina achterlatend. Eenmaal thuis aangekomen wil hij zijn kleding wegmoffelen, maar zijn vrouw Hermia ziet dat. Hij liegt meteen ook tegen haar over een aanrijding met een kat. Hermia gelooft er niets van, maar houdt haar mond. 

De politie onder leiding van Inspecteur LeJeune (Pertwee) onderzoekt de moord op Jesse Davis en de vreemde lijst met namen. Hij ontdekt al snel dat een flink aantal namen op de lijst de laatste tijd overleden zijn. Maar wel aan natuurlijke omstandigheden. Degenen op de lijst lijken elkaar ook allemaal vaag te kennen. Mark Easterbrook wordt opgeroepen voor verhoor, aangezien zijn naam op de lijst staan. Hij herkent bijvoorbeeld de naam van een vriend en een oud-tante. Ook herkent hij de naam van zijn inmiddels overleden minnares, maar daar zegt hij wijselijk niets over. 

Mark besluit om zijn eigen onderzoek te starten. Dat brengt hem naar Much Deeping, een klein dorpje, waar onder andere drie heksen wonen. Deze heksen voorspellen de toekomst. Langzaam wordt duidelijk dat iedereen die een bezoek brengt aan de heksen, uiteindelijk sterft. 

Het onderzoek brengt Mark steeds verder, maar steeds meer namen op de lijst overlijden ook, wanneer is hij aan de beurt. En iedere keer blijkt er toch iemand te zijn die baat heeft bij het overlijden. Heeft iemand dan ook baat bij het overlijden van Mark Easterbrook? Hermia, zijn diep gefrustreerde vrouw misschien? Iemand anders? En uiteindelijk blijkt dat Delphine ook een bezoek heeft gebracht aan de heksen in Much Deeping. Wilde zij Mark dood hebben? Of juist Hermia? Of net andersom?

Uiteindelijk volgt er een ontknoping natuurlijk en is niets wat het lijkt of leek te zijn. De motivaties van mensen lijken toch net iets anders te liggen dan gedacht. 

Conclusie

Dit is een hele goede serie! De acteurs zijn prima en de aankleding is fantastisch. Daarnaast wijkt het verhaal voldoende af van het oorspronkelijke boek om interessant te zijn. En verder liggen er ook nog wat achterliggende thema's die zo lichtjes aangestipt worden. Dat tilt het verhaal meteen weer naar een hoger plan.

Zo wordt er veel aandacht besteed aan de bevoorrechte positie van (rijke) mannen in dit verhaal. Mark en zijn vriend Ardingley (Lloyd - Hughes) zijn volledig overtuigd van hun eigen gelijk. Zij kunnen zich letterlijk niet voorstellen dat iemand plannen zou hebben om hen te vermoorden en dat die plannen ook daadwerkelijk uitgevoerd zouden kunnen worden. Wanneer Mark die mogelijkheid wel gaat overwegen, leidt dat bij hem tot een soort mentale ineenstorting. 

Daarnaast zit Mark ook nooit zonder (veel jongere, bloedmooie) vrouw, eerst is hij met Delphine, dan met Hermia en Thomasina heeft hij er nog naast. En in de loop van de serie blijkt dat Mark toch iets minder tragisch is dan hijzelf denkt. Delphine is erg afhankelijk van zijn goedkeuring, maar Mark is ook erg jaloers. Wanneer hij te weten komt dat ze een lift heeft gehad van een andere man, wordt hij zo boos, dat een radio in het bad valt waar Delphine in zit. Dat leidt tot haar dood. Dan hertrouwt Mark met Hermia, die hij ook volledig overheerst en manipuleert. Als zij allemaal terechte vragen stelt over zijn vrije tijdsbesteding (nog voordat de moorden plaatsvinden), slaat hij terug met suggesties dat zij psychisch niet helemaal in orde is. 

En ondertussen heeft Mark een affaire met Thomasina, maar wanneer zij sterft, sluipt hij weg. Hij licht de politie niet in, hij licht haar familie niet in. Alles om geen verantwoordelijkheid te hoeven nemen en zijn image als betrouwbare steunpilaar van de samenleving in stand te houden. 

Alle vrouwen zijn afhankelijk van de mannen in hun leven. Delphine en Hermia van Mark, Yvonne Tuckerton kan alleen het geld van haar overleden man krijgen, als stiefdochter Thomasina eerder overlijdt. De onafhankelijke vrouwen zoals Thomasina sterven vroeg of leiden een leven als heksen. 

Een boeiende en intrigerende serie, vooral kijken wanneer je (nog eens) de kans krijgt.

Andere Agatha Christie - verfilmingen die ik al eens zag:

Murder on the Oriënt Express

Death on the Nile

Murder on the Oriënt Express