Alien

In de kerstvakantie had ik weer een avondje alleen met mijn zoon en dat was een goed moment voor een griezelfilm uit de oude doos. We gingen voor Alien (1979) van Ridley Scott (The Last Duel) en een hele hoop bekende acteurs in hun jonge jaren, zoals Sigourney Weaver (Ghostbusters 1 en 2), John Hurt (Tinker, Tailor, Soldier, Spy, Only Lovers Left Alive), Veronica Cartwright (The Birds), Henry Dean Stanton (Christine), Ian Holm (A Life Less Ordinary) en Yaphet Kotto.

Spoilers

We volgen het commerciële ruimteschip Nostromo met de crew, die in stasis is. De crew bestaat uit Kapitein Dallas (Skerritt), Officier Kane (Hurt), Officier Ripley (Weaver), Navigator Lambert (Cartwright), Wetenschapper Ash (Holm) en ingenieurs Parker (Kotto) en Brett (Stanton). Na ontvangst van een signaal heeft de boordcomputer besloten om de koers te wijzigen en de crew wakker te maken. Noodsignalen moeten altijd onderzocht worden. 

Het ruimteschip landt op een maan, om het signaal te kunnen traceren, maar raakt daarbij ernstig beschadigd. Dallas, Kane en Lambert gaan van boord om het signaal beter te onderzoeken. Parker en Brett proberen het ruimteschip te repareren en Ripley en Ash blijven ook achter om het team vanaf het schip te begeleiden. 

Tijdens de onderzoeksmissie onderzoekt Kane een soort eierzakken. Een daarvan barst open en het beest dat erin zit, zuigt zichzelf vast aan het hoofd van Kane. Een geschikte Dallas en Lambert willen Kane weer aan boord brengen. Ripley weigert dit, aangezien Kane overduidelijk besmet is met een onbekende levensvorm. Dat kan gevaarlijk zijn. Ash negeert haar instructies en laat Kane binnen. 

De crew probeert Kane te verlossen van de parasiet, die zich aan hem heeft vastgeklampt, maar dat gaat niet. Het wezen is verbonden met Kane en erger nog, heeft zeer zuur bloed, dat zich door het schip heenvreet (waar is het wezen dan van gemaakt, dat het bloed binnen blijft zitten?). Later valt het wezen van Kane's gezicht en sterft en Kane hersteld volledig. Totdat (iconische scene) een nieuwe iteratie van het monster zo uit de borst van Kane barst, tijdens een gezamenlijke maaltijd. Het wezens ontsnapt en verstopt zich op het schip. 

Een doodeng kat- en muisspel volgt, waarbij de crew probeert het wezen te vinden en het wezen ze één voor één uitschakelt. Uiteindelijk is alleen Ripley nog over en zij probeert te ontsnappen via een shuttle. Maar het monster is ook aan boord van de shuttle. 

Conclusie 

Geen wonder dat deze film een klassieker is en zoveel vervolgen heeft gekregen. Het is daadwerkelijk een enge film, vol met nare momenten en geheimzinnigheid. Het begint natuurlijk met de boordcomputer die ineens heeft besloten om van de vaste route af te wijken. De mensen zijn wel erg afhankelijk van de beslissingen van een computer en van een anonieme corporatie die daar achter zit. 

En dan is er nog het buitenaardse wezen, dat eerst heel agressief Kane aanvalt en daarna de rest van de crew. Als de crew eenmaal doorheeft hoe gevaarlijk het wezen is, zijn er al heel wat mensen dood. En de crew is helemaal alleen, ver van de menselijk beschaving en afhankelijk van computers en een opdrachtgever die niet hun belang voorop hebben staan. Het gevoel van eenzaamheid en isolatie is enorm. 

Tel daar aan de andere kan de claustrofobie van het veel te kleine ruimteschip, met de krappe gezamenlijke ruimtes, de piepkleine slaapcellen, de onontkoombaarheid van je collega's bij op en je hebt al een hele vervelende mix van eenzaamheid en druk van mensen om je heen, waar je niet aan kan ontsnappen. 

Alsof dat allemaal nog niet eng genoeg was, is er ook nog behoorlijk wat seksuele horror. De alien bespringt eerst een man en onderwerpt hem volledig aan de dwingende levens- en voorplantingscyclus van de alien. Dan transformeert de alien (of is het nazaat van de facehugger en Kane?) en leeft als een parasiet in de buik/ borst van Kane, waar het op bloederige wijze weer uit voortkomt (hallo Tokofobie!) en een nieuwe levensfase ingaat. En wanneer een volwassen (?) alien dan jaagt op de andere crewleden, lijkt het er weer op dat penetratie van het levende lichaam een belangrijk onderdeel is van de voortplantingscyclus van het monster. 

Dan is er nog Ash die ook duidelijk met wat frustratie ten aanzien van zijn collega's rondloopt. Wanneer hij Ripley aanvalt, doet hij dat door een tijdschrift in haar mond te duwen. Ik heb niet meer zoveel opgekropte frustratie gezien, sinds dat gedoe met de staken in Dracula. 

En verder is de aankleding prachtig. Het monster, ontworpen door H. R. Giger, die altijd een verontrustende mix weet te maken tussen biologie en mechanica en daar een lekker sausje van zorgwekkende seksualiteit over heen gooit, is doodeng.  

Ga zeker kijken als je dat nog niet gedaan had.